Page 202 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 98
3. ÜNİTE : CANLILAR DÜNYASI > 3.2. Canlı Âlemleri ve Özellikleri
Kavram : Protistler
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı BİYOLOJİ LABORATUVARINDA BİR GÜN 20 dk.

Çalışmanın Amacı Protistlerin üremesini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

9/D sınıfı öğrencileri, biyoloji dersini laboratuvarda işlerken protista âlemine ait canlılar hakkında bilgi
sahibi olmak için bu canlıların bazılarını mikroskopla gözlemlediler. Bazılarına ait bilgileri ise öğret-
menlerinin dağıttığı notlardan okudular. Öğrencilerin mikroskopta incelediği protistlerin görüntüleri ve
yazdıkları notlar aşağıda verilmiştir.

Protista Âlemi
Üyelerinin tamamı ökaryot hücre tipine sahip olan bir âlemdir. Tüm ökaryotik hücreler gibi pro-
tistlerin de zarla çevrili çekirdek içinde genetik materyalleri bulunur. Ayrıca hücrede çeşitli işlev-
leri yapmak üzere özelleşmiş organellere sahiptir. Bu canlıların büyük bir kısmı mikroskobik tek
hücrelidir. Protistaların oldukça büyük bir kısmı, sulak alanlardaki su ekosistemlerinde özgür hâlde
veya kayalara, bazı yüzeylere tutunmuş hâlde bazıları da karadaki nemli topraklarda hatta insan
ve bitkilerin bedenlerinde yaşar.

Amip

Kontraktil koful Bölünme Amipler, belirli bir şekilleri olmayan
Çekirdek noktası bir hücreli canlılardır. Tatlı sularda ve
nemli topraklarda yaşar. Hareketleri
yalancı ayaklar yardımı ile olur. Aynı
zamanda yalancı ayakları, fagositozla
hücreye besin almada kullanılır. Eşey-
Ana hücre siz üremeleri ikiye bölünme şeklindedir
(Görsel 1).
Görsel 1: Amiplerde bölünme Yeni yavrular

Paramesyum Paramesyumda Bölünme
Paramesyumlar “sil” adı verilen uzantılara
sahip bir hücreli canlılardır. Tatlı sularda yaşar.
Sahip olduğu çok sayıdaki silleri titreştirerek
yer değiştirme hareketi yapabilen parames-
yumlarda iki çekirdek bulunur. Besin molekül-
lerini dış ortamdan alarak heterotrof beslenebi-
lir. Eşeysiz üremeleri ikiye bölünme şeklindedir
(Görsel 2).

Görsel 2: Paramesyumda bölünme

Konjugasyon, bazı canlılarda genetik çeşitliliği sağlayan bir olaydır. Konjugasyonda birey
DİKKAT! sayısının artması söz konusu değildir. O nedenle konjugasyon bir üreme veya çoğalma
şekli değildir. Paramesyumdaki konjugasyon, çekirdek alışverişi sağlandıktan sonra biter.
Paramesyumun birey sayısındaki artış, konjugasyonla değil hücre bölünmesiyle sağlanır.

199