Page 90 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 42
1. ÜNİTE : YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ > 1.2. Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler
Kavram : RNA
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı BAŞ HARFLERİME BAK 20 dk.
Çalışmanın Amacı RNA çeşitlerini ve görevlerini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve şekillerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Ribonükleik asit (RNA), protein sentezinden sorumlu nükleik asittir. Protein sentezi birçok aşamada
gerçekleştiğinden RNA’nın rolü ve görevleri her bir aşamada farklı olur. Bu nedenle RNA’lar yapı-
larına ve görevlerine göre sınıflandırılır. Aynı zamanda hem prokaryotlarda hem de ökaryotlarda
bulunan RNA’lar da protein sentezinde koordineli bir şekilde çalışırlar.
RNA çeşitleri hakkında bilgi sahibi olmak için aşağıdaki şekilleri inceleyiniz.

DNA tRNA
Büyüyen
protein

Amino asit
ÇEKİRDEK mRNA

mRNA RİBOZOM

mRNA’nın yapısı rRNA’nın yapısı tRNA’nın yapısı

mRNA ya da uzun adıyla Ribozomal RNA (rRNA), Başındaki “t” harfi taşıyıcı
mesajcı ribonükleik asit başındaki “r” harfi ribozom (transfer) kelimesinden
(Başında yer alan “m” harfi kelimesini karşılamaktadır. gelmektedir. Taşıyıcı RNA’nın
mesajcı anlamına gelen Peki, neden ribozomla görevi taşımaktır. Peki, neyi;
"messenger" kelimesinden ilişkilendirilmiştir? Çünkü nereden nereye taşıyorlar?
gelmektedir.), DNA’dan proteinlerle ribozomun Protein sentezi için gerekli
sentezlenecek proteine ait yapısına katılır. Ribozomun amino asitleri sitoplazmadan
şifreyi alıp ribozom organe- yapısına katılırken kendi ribozoma taşırlar. Diğer RNA
line taşıdığı için mesajcı üzerinde katlanmalar çeşitlerinden farklı olarak
olarak isimlendirilmiştir. yaparak üç boyutlu yapıya kendi üzerinde yonca yaprağı
dönüşürler. şekline benzeyen kıvrılmalar
yapmıştır.

1. Hücrelerde bulunan mRNA, tRNA, rRNA’nın görevlerini karşılarına yazınız.

Mesajcı RNA (mRNA):

Ribozomal RNA (rRNA):

Taşıyıcı RNA (tRNA):
87