Page 15 - Kimya 9 | 1. Ünite
P. 15
Kimya Bilimi
Görsel 1.2.9: Petrokimya tesisi Görsel 1.2.10: Yapay gübre
Petrokimya Gübre Endüstrisi
Petrol, doğal gaz ve bunlardan elde edilen ürün- Tarımda ürün verimini ve kalitesini arttırmak
lerle ilgilenen endüstri alanıdır (Görsel 1.2.9). Pet- için toprağa verilen maddelere gübre denir (Gör-
rol ve petrol ürünleri başka ürünlere fiziksel ve kim- sel 1.2.10). Bitkiler yaşayıp gelişmek için yaklaşık
yasal yöntemler kullanılarak dönüştürülür. Bu dö- 60 kadar elemente ihtiyaç duyar. Toprağın ihtiya-
nüşümler sırasında sıvı ve gaz yakıtlar, gaz yağı, çö- cı olan elementleri içeren yapay gübrenin imala-
zücüler, makine-motor yağları, asfalt-zift, parafin, tı, toprağa verilmesi ve toprak analizi kimyanın ilgi
hidrokarbonlar gibi ürünler elde edilir. alanına girer.
Görsel 1.2.11: Boyar maddeler Görsel 1.2.12: Su arıtma tesisi
Boya Endüstrisi Arıtım
Boyalar; inşaat, tekstil, gıda, ahşap, metal gibi Havanın, suyun ve toprağın çeşitli kirleticiler-
çok çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Boyaların kul- den temizlenmesi işlemine arıtım denir (Görsel
lanıldıkları alanlara göre kimyasal yapıları farklılık 1.2.12). Su, toprak ve hava analiz edilerek içerdik-
gösterir (Görsel 1.2.11). Bu kimyasalların eldesi, leri zararlı kimyasallar belirlenir. Bu zararlı kimya-
uygulanması ve bulunduğu ortamdan uzaklaştırıl- salların uzaklaştırılmasında kimya biliminden ya-
ması işlemlerinde kimya biliminden yararlanılır. rarlanılır. Bu alandaki çalışmalar kimyanın disipli-
ni olan çevre ve su kimyasının da doğmasını sağ-
lamıştır.
Tekstil Endüstrisi
Tekstilde ipliğin elde edilmesi (Görsel 1.2.13),
boyanması ve dokunması işlemleri de kimyanın ala-
nına girer. Tekstilde kullanılan boyar maddeler, teks-
til yüzeyine kimyasal bağlarla bağlanır. Tekstil bo-
yalarını fiziksel yollarla uzaklaştırmak mümkün de-
ğildir. Ancak kimyasal tepkimelerle uzaklaştırılabilir.
Görsel 1.2.13: Farklı renkte iplikler
Kimya ile ilgili mesleklerde görev yapan kişilerle görüşünüz. Mesleki hayatlarında kimya bilimi ile
ilgili ne gibi çalışmalar yaptıklarına dair röportaj yapınız. Çalışmanızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
30