Page 40 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

BİYOLOJİ Kalıtımın Genel Esasları - Mendel İlkeleri ve Çaprazlamalar ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. İki karakter bakımından heterozigot bireylerin çaprazlanma- 7. Bireyin genotipinde bir karakterden sorumlu iki alel, gamet
sına dihibrit çaprazlama denir. Dihibrit çaprazlama yapılırken oluşumu sırasında eşit olasılıkla rastgele ayrılır ve farklı ga-
Punnett karesi yöntemi kullanılabilir. metlere gider.

AaBb genotipli iki bireyin çaprazlanması Punnett karesi yön- Buna göre yukarıda verilen açıklama Mendel’in hangi
temi ile gösterilmiştir. ilkesini ifade etmektedir?

♀ AB Ab aB ab A) Ayrılma ilkesi
♂
AB AABB AABb AaBB AaBb B) Bağımsız dağılım ilkesi
Ab 1. C) Benzerlik yasası
aB 2. D) Dominantlık yasası
ab 3.
E) Eş baskınlık ilkesi
Buna göre numaralandırılmış bireylerin genotipleri hangi
seçenekte doğru olarak verilmiştir? Çözüm:
1. birey 2. birey 3. birey Bir karaktere ait alellerden her birinin eşit olasılıkla bir-
A) AABB AaBB Aabb birinden ayrılıp farklı gametlere gitmesi Mendel’in ayrılma
B) aabb aaBb AABB ilkesi adını alır.
C) AaBB aaBB AaBb Cevap: A
D) AaBB aaBB aabb
E) AaBb AaBB aabb

Çözüm:
Punnett karesi yöntemi, genetik çaprazlama so nuçlarını tah-
min etmede kullanılan bir diyagram yöntemidir. Buna göre
yatay düzleme dişi birey tarafından oluşturulması mümkün
olan tüm gametler, düşey düzleme erkek birey tarafından
oluşturulabilecek tüm gamet ler yazılır. Erkek ve dişi gamet-
lerin kesişimleri oluşacak bireylerin genotipini verir.

♀
AB Ab aB ab
♂
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
aB AaBB AaBb aaBB aaBb 8. Fenotipinde baskın özellik gösteren bireyin genotipinin
ab AaBb Aabb aaBb aabb belirlenmesi için yapılan çaprazlama aşağıdakilerden
hangisidir?
Cevap: E
A) Monohibrit
6. AaBbDdEEFf genotipine sahip birey aşağıda verilen gamet B) Trihibrit
çeşitlerinden hangisini üretemez? (Genler bağımsızdır.)
C) Dihibrit
A) ABDEF
D) Polihibrit
B) abdEf
E) Kontrol
C) AbDEf
D) abdef
Çözüm:
E) ABdEF
Fenotipinde baskın özelliği gösteren genotipi bilinmeyen bi-
reyin, genotipini öğrenmek amacıyla çekinik homozigot özel-
Çözüm: liği gösteren bireyle çaprazlanmasına kontrol çaprazlaması
denir. Bu yöntem Mendel tarafından kullanılmıştır ve hâlen
Canlının genotipinde e aleli olmadığından abdef gametini
genetikçilerin önemli aracı olmaya devam etmektedir.
üretemez.
Cevap: E
Cevap: D

38