Page 56 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

BİYOLOJİ Eş Baskınlık - Çok Alellilik - Kan Grupları ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Aralarında tam baskınlık ilişkisi olan dört farklı alelin be- 7. İnsanda bir karakterle ilgili ortaya çıkan genotip ve fenotip
lirlediği bir karakterle ilgili, ayrışım oranlarını gösteren grafikler aşağıda verilmiştir.

I. Genotip çeşidi sayısı 10’dur.
II. Genotip çeşidi sayısının fenotip çeşidi sayısına oranı 2’dir.
%25 %25
III. Diploit bireylerde bu karakterle ilgili en fazla iki çeşit alel
%50 %50
bulunur.
IV. Homozigot genotip çeşidi sayısının heterozigot genotip %25 %25
çeşidi sayısına oranı 1’dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
genotip ayrışım oranı fenotip ayrışım oranı
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II, III ve IV E) I, II ve III
Çözüm: %25 %25
Çok alellikte alel sayısı (n) fenotip çeşidini verir. %50 %50
Alel sayısı 4 olduğundan fenotip çeşidi 4'tür. %25 %25

I. Genotip sayısı = n x (n+1) / 2’dir. Alel sayısı 4 olduğu için
genotip çeşidi 4 x 5 / 2 = 10 ‘dur.
genotip ayrışım oranı fenotip ayrışım oranı
II. 4 fenotip çeşidi, 10 genotip çeşidi olduğu için oran 2 değildir.

III. Popülasyonda bir karakter için alel sayısı kaç olursa olsun
Buna göre ebeveynler,
diploit bireyde bu karakterle ilgili iki alel bulunur.
I. AB kan gruplu
IV. Homozigot genotip çeşidi 4, heterozigot genotip çeşidi 6
olduğu için oran 1 değildir. Bu nedenle cevap I ve III. ön- II. heterozigot baskın genotipli
cüllerin yer aldığı B seçeneğidir. III. MN kan gruplu
Cevap: B durumlarından hangilerine sahip olabilir?

6. Aşağıda ABO kan grubu sistemine ait tablo verilmiştir. A) Yalnız I

Kan Grubu Kan Grubu Alyuvardaki Plazmadaki B) Yalnız II
Fenotipi Genotipi Antijen Antikor C) Yalnız III
A AA, AO A Z
D) I ve III
B BB, BO B Anti–A
E) I, II ve III
AB X A ve B –
Anti–A ve
O OO Y
Anti–B
Çözüm:
Buna göre tabloda X, Y ve Z şeklinde ifade edilen bilgiler Fenotip ve genotip ayrışım oranının 1:2:1 aynı olması bir ka-
hangi seçenekte doğru verilmiştir? rakterle ilgili aleller arasında eş baskınlığın olduğunu gösterir.
Bu durumda,
X Y Z
A) AO, BO A ve B B I. AB kan gruplu bireylerin çaprazlanması sonucu 1/4 AA,
2/4 AB, 1/4 BB genotipli ve 1/4 A, 2/4 AB, 1/4 B fenotipli
B) AB A ve B Anti-A
bireyler oluşur. A ve B alelleri arasında eş baskınlık söz
C) AB – Anti-B konusudur.
D) – A ve B A II. Aleller arasında tam baskınlık söz konusu ise heterozigot
E) AA, BB – Anti-B iki bireyin çaprazlanması sonucu, genotip ayrışım oranı
Çözüm: 1:2:1 fenotip ayrışım oranı 3:1 şeklinde olmalıdır.
III. MN kan gruplu bireylerin çaprazlanması sonucu 1/4 MM,
AB kan grubunun genotipinde eş baskın A ve B alelleri bulunur (X).
2/4 MN, 1/4 NN genotipli ve 1/4 M, 2/4 MN, 1/4 N fenotipli
O kan grubunda alyuvar zarında antijen bulunmaz (Y).
bireyler oluşur. M ve N alelleri arasında eş baskınlık söz
A kan grubunda alyuvar zarında A antijeni bulunur. B antije-
konusudur. Bu nedenle cevap I ve III. öncüllerin yer aldığı
nine sahip olmadığı için B antijenine karşı antikor üretir. Bu
D seçeneğidir.
nedenle plazmasında Anti B antikoru bulunur (Z).
Cevap: D
Cevap: C
54