Page 181 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Optik FİZİK

57. Bir öğrenci çukur aynaya gelen ışın ile yansıyan ışın 58. Hava ortamında bulunan ince kenarlı merceğin asal üzeri-
arasındaki ilişkiyi grafik üzerinde göstermeyi istemekte- ne yerleştirilmiş ışıklı A cismi Şekil I’de verilmiştir.
dir. Odak uzaklığı f kadar olan çukur aynaya, asal ekse-
ni üzerinde belirlediği noktalarından ışınlar göndermiştir.
Işınların yansıması sonucu, asal eksen üzerinde nereden
geçtiklerini belirlemiştir. Elindeki verilerle oluşturduğu gra- A
fik şekilde verilmiştir. Asal
eksen
Yansıyan Işın (f)
4f
3f Şekil I

2f
f
I II III
Gelen Işın (f)
f 2f 3f 4f 5f
Şekil II
Buna göre,
I. Gelen ışın, uzak noktalardan odağa yaklaştıkça, yansı- Buna göre A cisminin mercekte oluşan görüntüsü Şekil
yan ışın odaktan uzaklaşmıştır. II’de verilen şekillerden hangisi gibi olabilir?
II. Odak üzerinden gönderilen ışının yansıması asal ekseni A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
kesmemiştir.
D) II ve III E) I, II ve III
III. Odak ile merkezin ortasından gönderilen ışın yansıması
aynadan 3f uzaklıktan geçmiştir.
Çözüm:
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
1 ı
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III 2 ı

1 2
II
Çözüm: A Asal eksen
F F
Yansıyan Işın(f) IV
4f
Şekil I
3f
2f 1 2
A
f F Asal eksen
F III
2 ı
Gelen Işın(f) 1 ı IV
f 2f 3f 4f 5f

Şekil II
Mavi renkli oklardan anlaşılacağı gibi gelen ışının değeri
ile yansıyan ışının değeri arasında bir ters orantı vardır.
Şekil I’de odak ile mercek arasına yerleştirilmiş A cisminin
Sarı renkli grafiğe göre, odak ile merkez arasındaki noktayı görüntüsü çizilmiştir. Yeşil renkle gösterilmiş görüntü soru-
seçerek yansıyan ışının nereden geçtiği görebiliriz. da verilen II numaralı şekle benzemektedir.

Yeşil renkli grafiğe göre, yatay eksen f noktasıdayken dü- Şekil II’de odağın dışındaki A cisminin görüntüsü çizil-
şey eksen ile kesiştiği bir nokta bulunmamaktadır. miştir. Mavi renk ile gösterilmiş görüntü soruda verilen III
numaralı şekle benzemektedir. Cismin odaktan daha faz-
Cevap: E
la uzaklaşması sadece görüntünün boyutunu değiştirir.
Şeklini değiştirmez.
Cevap: D

179