Page 57 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

FİZİK

Basınç
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Basınç FİZİK

10. Bir öğrenci hava sıcaklığının 0 C olduğu bir günde, deniz 12. Esen, Belgin ve Ergün isimli üç arkadaş özdeş küp şek-
0
seviyesinde açık hava basıncını ölçmek için Toricelli dene- lindeki cisimleri birbirlerine yapıştırarak Şekil I, Şekil II ve
yini tasarlamak istiyor. Şekil III’teki gibi kum zemin üzerine yerleştirmişlerdir. Her
bir durumda cisimlerin kum zeminde bıraktığı izlerin derin-
Buna göre öğrenci tek ucu kapalı yeterince uzun cam likleri ölçülerek cisimlerin zemine yaptıkları basınçlar öl-
boru ile birlikte; çülebilmektedir. Üç arkadaşın yaptıkları yorumlar aşağıda
verilmiştir.
I. Rüzgarsız bir ortam,
II. 0 °C’de donmayan, özkütlesi bilinen sıvı,
III. Uzunluk ölçer (metre)
verilenlerinden hangilerine ihtiyaç duyar? (Öğrenci orta-
mın yer çekimi ivmesini bilmektedir.)
Şekil I Şekil II Şekil III

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III Esen: Şekil I’de cisimlerin kum zeminde bıraktığı izin de-
rinliği en fazladır.

Çözüm: Belgin: Cisim ve zemin arasında oluşan basıncın, cismin
yere uyguladığı kuvvete bağlı olduğu sonucuna Şekil II ve
Akışkanların hareketi uyguladıkları basıncı etkilediğinden Şekil III’te oluşan derinlikler karşılaştırılarak ulaşılabilir.
dolayı rüzgarsız bir ortama ihtiyaç vardır. (I Doğru)
Ergün: Cisimlerin kum zeminlere yaptıkları basınçlar, kum
Deney esnasında akışkan özelliğini kaybetmeyecek öz
zeminin cisimlerin temas yüzeyine yaptığı basınçlara eşittir.
kütlesi bilenen bir sıvı kullanılmalıdır. (II Doğru)
Buna göre Esen, Belgin ve Ergün’ün yorumlarından han-
Sıvının yükselme miktarının ölçülmesi için metre kullanıl- gileri doğrudur?
malıdır. (III Doğru)
Cevap: E A) Yalnız Esen

B) Esen ve Belgin
C) Esen ve Ergün
D) Belgin ve Ergün
E) Esen, Belgin ve Ergün
11. Günümüzde gökdelenlerin dış cam temizliği otonom çalı-
şan robotlar kullanılarak yapılabilmektedir.
Çözüm:
Cam temizleme robotu tasarlayan bir mekatronik mühen- Her bir küpün ağırlığı G, taban alanı S olarak kabul edilirse,
disinin robotun yerden yüksekliğini algılayabilmesi için
aşağıdaki ölçüm cihazlarından hangisini kullanması uy- P = G formülünden;
gun olur? S
2G 3G G
A) Batimetre B) Altimetre C) Manometre Şekil I için; P = , P = ve P = 2S sonucuna ulaşı-
3
2
1
lır. S 2S
D) Kronometre E) Mikrometre
• Buna göre; Şekil I’deki cisimlerin zemine yaptıkları ba-
sınç en fazla olduğu için kum zemindeki iz derinliği en
fazladır. O yüzden Esen’in yorumu doğrudur.
Çözüm: • Belgin’in yapmak istediği karşılaştırma için, taban alan-
ları eşit, ağırlıkları farklı düzenekler seçilmelidir. Şekil
Mikrometre uzunluk ölçer.
I’de taban alanı S, Şekil II ve Şekil III’te taban alanları
Kronometre zamanı ölçer. 2S’dir. Bu yüzden Şekil II ve Şekil III karşılaştırılırsa
basıncın yere uygulanan kuvvetle ilişkisi kıyaslanabilir.
Kapalı kap gaz basıncını ölçer. O yüzden Belgin’in yorumu doğrudur.
• Cisimlerin zemine yapıkları basınç ile zeminin cisimle-
Batimetre denizlerde basınçtan yararlanarak su derinliğini
rin temas yüzeyine yaptıkları basınçlar her zaman eşit-
ölçer.
tir. O yüzden Ergün’ün yorumu doğrudur.
Altimetre hava basıncına göre yüksekliğin ölçülmesini sağ- Cevap: E
lar.

Bu yüzden doğru cevap altimetredir.
Cevap: B

55