Page 77 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

FİZİK
ÇÖZÜMLÜ
Kaldırma Kuvveti SORULAR

1. Bir öğrencinin yazılı yoklama sınavı öncesi kaldırma kuv- 2. Durgun bir sıvının, içindeki cisme uygulayacağı kaldırma
veti ile ilgili sınav çalışmasında, çalışma kağıdına yazdığı kuvvetinin büyüklüğünü bulmak için bir araya gelen 3 öğ-
notlardan bazıları aşağıda verilmiştir. rencinin önerdiği yöntemler aşağıda verilmiştir.
Öğrencinin cisme etki eden kaldırma kuvveti ile ilgili yazdığı, Özüm: Cismi dinamometre yardımıyla önce havada, daha
sonra sıvı içerisinde tartıp; okunan değerler arasındaki
I. Cismin sıvı içerisinde batan hacmi ile doğru orantılıdır.
farkı hesapladığımızda cisme etki eden kaldırma kuvvetini
II. Sıvının özkütlesi ve yer çekimi ivmesi ile doğru orantılıdır. buluruz.
III. Cisim yüzüyor veya askıda ise cismin ağırlığından bü- Lina: Cismi sıvı dolu dereceli kaba bırakıp, cisim tarafın-
yüktür. dan yeri değiştirilen sıvının ağırlığını hesapladığımızda
cisme etki eden kaldırma kuvvetini buluruz.
notlardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Binnaz: Cismi sıvı içerisine bırakıp, cisim askıda dengeye
geldiği anda cisme sıvı tarafından uygulanan sıvı basınç
D) I ve III E) II ve III
kuvvetlerinin bileşkesinin büyüklüğünü hesapladığımızda
cisme etki eden kaldırma kuvvetini buluruz.
Çözüm: Buna göre hangi öğrencilerin önerdiği yöntem sıvı içe-
• Sıvı içerisindeki cisme etki eden kaldırma kuvveti; cis- risindeki cisme etki eden kaldırma kuvvetini bulmamızı
sağlar?
min sıvı içerisinde batan hacmi, sıvının öz kütlesi ve yer
çekimi ivmesi ile doğru orantılıdır. (I ve II Doğru)
A) Özüm
• Sıvı içerisindeki cisme etki eden kaldırma kuvvetinin
büyüklüğü; yüzen ve askıda kalan cisimlerde cismin B) Lina
ağırlık değerine eşittir. Batan cisimlerde ise cismin C) Binnaz
ağırlık değeri kaldırma kuvvetinin büyüklüğünden faz-
D) Özüm ve Lina
ladır. (III Yanlış)
E) Özüm, Lina ve Binnaz
Cevap: C
Çözüm:
• Özüm’ün yorumu doğrudur. Cisim hava tartılırken di-
namometre cismin ağırlığını ölçerken sıvı içerisinde
tartıldığında kaldırma kuvveti kadar daha az bir değer
ölçülür. Aradaki fark kaldırma kuvvetini verir.
• Lina’nın tanımı Arşimet ilkesidir. Bu ilkeye göre cisim
tarafından yeri değiştirilen sıvının ağırlığı, cisme uygu-
lanan kaldırma kuvvetine eşittir. Lina’nın yorumu doğ-
rudur.
• Binnaz’ın tanımı da doğrudur. Cismin tüm yüzeylerine
etki eden sıvı basınç kuvvetlerinin bileşkesi kaldırma
kuvvetini verir. Sıvı basınç kuvvetlerinin bileşkesi cis-
me dik ve yukarı yönlüdür.
Cevap: E

75