Page 86 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

FİZİK Kaldırma Kuvveti ÇÖZÜMLÜ SORULAR

19. Taşırmalı kap, ölçekli kap, X ve Y cisimleri ile şekildeki dü- 20. İnsan vücudunun ortalama özkütlesi suyun özkütlesinden
zenek kurulmuştur. Cisimlerin ve sıvının özkütleleri arasın- küçüktür. Bu yüzden serbest dalış yapan kişiler suyun kal-
daki büyüklük ilişkisinin d < d < d olduğu bilinmektedir. dırma kuvvetini yenmek için efor harcarlar.
X Sıvı Y
X Y Bu eforu en aza indirmek için;

I. Daha az nefes almak,
II. Ağırlık kemeri kullanmak,
Sıvı III. +4 °C’den farklı sıcaklıktaki suya dalmak

Taşırma kabı Ölçekli eylemlerinden hangilerinin yapılması uygun olur?
kap
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
X ve Y cisimlerinin özkütlelerini hesaplamak isteyen bir
D) II ve III E) I, II ve III
öğrencinin;
I. Sıvının özkütlesi,
Çözüm:
II. Cisimlerin sıvıya batma oranı,
Daha az nefes almak akciğerlerin, dolayısı ile vücudun
III. Taşırma kabındaki kütle artış miktarı
hacmini azaltır. Bu durumda vücuda etki eden kaldırma
niceliklerinden hangilerini bilmesi gerekli ve yeterlidir? kuvveti de azalır ve dalgıç su içinde daha rahat kalacağı
(Sistem içinde ısı alış verişi olmamaktadır.) için harcayacağı efor azalır. Bu yüzden (I doğru)

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Ağırlık kemeri kullanmak toplam kütleyi arttıracağı için in-
D) II ve III E) I, II ve III san bedenin suya karşı özkütlesini artırır ve özkütlesi arttı-
ğı için dalgıç su içinde daha rahat kalır. (II doğru)
Çözüm:
Suyun özkütlesinin en yüksek değeri +4 °C olduğu için

farklı sıcaklıkta suda yüzmek kaldırma kuvvetini azaltarak
X ve harcanan eforu azaltacaktır. Bu yüzden (III doğru)
Cevap: E

Sıvı Y

• Cisim yüzüyorsa veya askıda kalıyorsa kaldırma kuv-
vetinin büyüklüğü cismin ağırlık değerine eşittir.
V d
Yani; F = G ba tan = Cisim olur.
k V d
Cisim sıvı
Cismin yüzme durumu için 1. ve 2. öncüller biliniyorsa
cismin özkütlesi bulunabilir. (I ve II Doğru)
• Ancak cisim batıyorsa kaldırma kuvveti ve kabın cisme
uyguladığı tepki kuvvetinin toplamı cismin ağırlığına
eşittir.
F + N = G
k
Bu durumda N değeri kabın ağırlaşma miktarı olduğun-
dan;
V · d · g + m · g = V · d · g olur.
b s c c
Eğer kabın kütle artış miktarı m de biliniyorsa batma du-
rumunda da cismin özkütlesi hesaplanabilir. (III Doğru)
Cevap: E

84