Page 199 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 11

FİZİK ÇÖZÜMLÜ
SORULAR
Düzgün Elektrik Alan ve Sığa

1. Şekil I’deki gibi V potansiyeli altında yüklenen ve levhaları 2. Şekil I ve Şekil II’de X ve Y sığaçları V gerilimi altında yük-
arasındaki uzaklığı d olan C sığalı sığaç q kadar yük ile yük- lendikten sonra X’in bir levhasında q büyüklüğünde yük de-
lendikten sonra yalıtkan bir malzeme ile tutularak devreden polanırken, Y’nin bir levhasında 2q miktarda yük depolandığı
ayrılıyor, Şekil II’deki gibi paralel plakalar arasındaki uzaklık görülüyor.
2d yapılıyor. q 2q

C
X Y
d
- + 2d
V V V
Şekil I Şekil II Şekil I Şekil II
Buna göre X ve Y sığaçlarında depolanan yüklerin farklı
Buna göre Şekil II’deki sığacın ilk durumuna göre, olmasının sebebi,
I. Yükü azalmıştır. I. Levhalarının yüzey alanları
II. Levhalar arasındaki potansiyel fark azalmıştır. II. Levhaları arası mesafe
III. Levhalar arasındaki elektrik alan değişmemiştir. III. Sığa
yargılarından hangileri doğrudur? niceliklerinden hangilerinin kesinlikle farklı olmasının bir
sonucudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

Çözüm: Çözüm:
Sığaç yüklenip devreden ayrıldıktan sonra levhalar herhangi Sığaçların depoladığı yük q = C · V ile bulunur.
bir yük alış-verişinde bulunmamıştır. Toplam yük miktarı de-
ğişmez. Bu durumda I. öncül yanlıştır. Aynı potansiyel fark altında yüklenmelerine rağmen farklı yük
depolamalarının sebebi sığalarının farklı olmasıdır.
ε⋅ A
q = C · V ve C = olduğuna göre, d arttığında C azalır,
d Sığa (kapasite), sığaçların levhalarının yüzey alanına, lev-
q sabit olduğundan V artar. Bu durumda da II. öncül de yanlıştır. halar arasındaki mesafeye ve levhalar arasındaki ortamın
V elektriksel geçirgenliğine bağlı olarak farklı değerler alabilir.
E = dir. q = C · V’den V çekilip E eşitliğinde yerine koyalım.
d Soruda sorulan şey sığalarının farklı olmasının sebebi değil-
q ε⋅ A dir. Yüklerin farklı olmasının sebebi ise sığalarının kesinlikle
E = ve C = değerini de yerine koyarsak
Cd⋅ d farklı olmasıdır. Bu nedenle I. ve II. öncül doğru değildir.
q
E = eşitliğini elde ederiz. Elde ettiğimiz denklemde q, ε Cevap: C
ε⋅ A
ve A sabit olduğundan E elektrik alan büyüklüğü sabit kalır.
III. öncül doğrudur.
Cevap: C

197