Page 179 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11
P. 179

ÇÖZÜMLÜ SORULAR              Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler                     KİMYA



        9.   I. N (g) + 3H (g) †  2NH (g)                      11.  aX (g) + bY (g) †  cXY(g)
                2     2         3                                    2      2
             II. H (g) + I (g) †  2HI(g)                           Tepkimesi sabit sıcaklık ve hacimde gerçekleştirildiğinde X

                2
                     2

            III. NO(g) + �O (g) †  NO (g)
                         2      2                                  ve Y’nin farklı başlangıç derişimlerinde elde edilen tepkime
            IV. Mg(k) + HCl(suda) †  MgCl (suda) + H (g)           hızları aşağıda verilmiştir.
                                    2       2
            Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinin hızı basınç değişimi   [X ] (mol/L)                [Y ] (mol/L)                  TH (mol/L.s)
                                                                                     2
                                                                     2
            ile saptanabilir?
            A) I ve III                         B) III ve IV       0,2                                  0,1                           1·10 -3
            C) I, III ve IV                     D) II, III ve IV                                        -3
                                                                   0,2                                  0,2                           2·10
                              E) I, II, III ve IV
                                                                   0,4                                  0,2                           8·10 -3
            Çözüm:
                                                                   Buna  göre  tepkime  için  verilen  yargılardan  hangisi
            Tepkime hızının basınç değişimi ile ölçülebilmesi için tepkime   yanlıştır?
            sırasında toplam gaz mol sayısı değişmelidir.
                                                                   A)  Y’nin derişimi 2 katına çıkarıldığında tepkime hızı da 2
            N  (g) + 3H (g) † 2NH (g)                                 katına çıkar.
             2      2        3
               4 mol gaz † 2 mol gaz
                                                                   B)  X’in derişimi 2 katına çıkarıldığında tepkime hızı 4 katına
                                                                      çıkar.
                H (g) + I (g)† 2HI(g)
             2     2                                                                          2
             2 mol gaz † 2 mol gaz                                 C)  Tepkimenin hız ifadesi TH = [X ] [Y ] şeklindedir.
                                                                                                 2
                                                                                             2

                                                                   D)  Tepkimenin hız sabitinin değeri 2,5 mol.L/s'dir.
            NO(g) +�O (g)† NO (g)
                     2      2                                      E)  Tepkimenin derecesi 3’tür.
                1,5 mol gaz † 1 mol gaz
            Mg(k) + 2HCl(suda) † MgCl (suda) + H (g)
                                  2       2
                                 Gaz yok † 1 mol gaz               Çözüm:
                                                   Cevap: C


                                   +

        10.  H O (suda) + 2I (suda) + 2H O (suda) † I (k) + 4H O(s)
                        -
             2  2                3          2      2
                                                                           2
                                                                   TH = k[X ] [Y ] dir.    Tepkimenin derecesi derişimlerin üsleri
                                                                          2
                                                                             2
            Mekanizmalı tepkimesine ait tepkime basamakları aşağıdaki   toplamı = 3'tür.
            gibidir.
                                                                         1·10  =k·(0,2) ·(0,1)
                                                                                 2
                                                                          -3
                                 -

                       -
            H O (suda) + I (suda) † IO (suda) + H O(s)                 yavaş     2  2
             2  2                        2                                    mol L⋅
                                                                               k = 0,25
            IO (suda) + H O (suda) † H O (s) + HIO(suda)            hızlı       sn

                        +
              -
                      3
                                  2
                                                                                                            Cevap: D
            HIO(suda) + I (suda) + H O (suda) † I (k) + 2H O(s)    hızlı
                      -
                                +
                               3         2      2
            Buna göre verilen tepkimenin hız denklemi aşağıdakiler-
            den hangisinde yer alır?
            A)  TH = k [IO ] [H O ]
                           +
                       -
                          3
                              +
                         -
            B)  TH = k [HIO] [I ] [H O ]
                            3
                          -
            C)  TH = k [H O ] [I ]
                      2  2
                          -
                               + 2
            D)  TH = k [H O ] [I ] [H O ]
                      2  2   3
                           4
            E)  TH = k [I ] [H O]
                     2  2
            Çözüm:
            Tepkime hızını yavaş basamaktaki girenlerin derişimi belirler.
            Verilen tepkimenin yavaş adımı:
                       -
                                 -

            H O (suda) + I (suda) † IO (suda) + H O(s)    şeklindedir.
             2  2                        2
            Bu durumda tepkime hızı:
                        -
            TH = k·[H O ]·[I ]
                   2  2
                                                          Cevap: C
                                                           177
   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184