Page 28 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 12

BİYOLOJİ Genetik Şifre ve Protein Sentezi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

13. DNA üzerindeki anlamlı şifrelere göre mRNA sentezlenir. Bu 15. Bir polipeptit sentezinde görev alan DNA kodon, mRNA kodon
mRNA’ya göre sentezlenen protein hücrede sık kullanılacaksa ve tRNA antikodonlarının bir bölümü aşağıdaki tabloda veril-
aynı mRNA tekrar tekrar kullanılabilir. miştir.
mRNA’nın tekrar kullanılması sürecinde, Amino asit DNA Kodon mRNA Kodon tRNA antikodon

I. peptit bağı oluşumu K CCA - -
II. transkripsiyon L - - UGG
M - CAC -
III. translasyon
N - - AUC
IV. polipeptit sentezi
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesine gerek yoktur? Oluşan polipeptit zincirinde yer alan amino asitlerin di-
zilimi N-M-L-K şeklinde olduğuna göre, bu proteine şifre
A) Yalnız I B) Yalnız II C) III ve IV veren DNA kalıp ipliğindeki kodon dizilimi aşağıdakilerden
D) I, II ve III E) II, III ve IV hangisidir?
A) UAG - CAC - ACC - GGU
B) ATC - GTG - TGG - ATC
Çözüm:
C) GGA - ACC - CAC - AAC
DNA’nın bir ipliğinin üzerindeki kodonlara uygun olarak mRNA
sentezlenmesi olayı transkripsiyon olarak adlandırılır. Aynı D) ATC - GTG - TGG - CCA
mRNA tekrar kullanılıyorsa yeni bir mRNA sentezine ge- E) CCA - TGG - GTG - ATC
rek yoktur. Bu durumda transkripsiyon olayı tekrarlanmaz.
Translasyon, mRNA yönetiminde gerçekleşen polipeptit sente-
zidir. Translasyon olayında mRNA molekülündeki genetik bil- Çözüm:
gi, proteinin amino asit dizisinin belirlenmesiyle okunmuş olur. Amino asit DNA kodon mRNA kodon tRNA antikodon
Bir araya gelen amino asitler arasında peptit bağı oluşumu ile K CCA GGU CCA
protein sentezlenir. Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı B
seçeneğidir. L TGG ACC UGG
M GTG CAC GUG
Cevap: B N ATC UAG AUC

Cevap: D

16. Bir proteinin sentezine şifre veren DNA’nın ilgili gen bölgesinde
14. Ökaryot ve prokaryotlarda gerçekleşen polipeptit sentezi bir amino asiti şifreleyen kodonda mutasyon meydana gelmiş
ile ilgili, ancak aynı protein sentezlenmeye devam etmiştir.
I. Transkripsiyon ökaryotlarda çekirdekte, prokaryotlarda si-
toplazmada gerçekleşir. Bu durumun temel nedeni,
II. Translasyon prokaryot ve ökaryotlarda ribozomda gerçek- I. Mutasyon sonucunda aynı amino asiti şifreleyen farklı bir
leşir. kodon oluşmuştur.
III. Prokaryotlarda polipeptit sentezi enerji harcanmadan ger- II. tRNA molekülleri mutasyondan etkilenmemiştir.
çekleşir. III. DNA’nın farklı bir gen bölgesi kullanılmıştır.

ifadelerinden hangileri doğrudur? verilenlerden hangileridir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III

Çözüm: Çözüm:
Transkripsiyon ökaryotlarda çekirdekte, prokaryotlarda sitop- DNA mutasyona uğradıktan sonra yeni oluşan kodon ile poli-
lazmada gerçekleşir. Çünkü prokaryotlarda zarla çevrili çekir- peptit sentezi devam etmiş olabilir. Polipeptit sentezinin devam
dek bulunmaz ve bu nedenle kalıtım materyali sitoplazma içe- etmesinin nedeni bir amino asitin birden fazla şifre ile şifrelene-
risindedir. Polipeptit sentezi her iki tip hücrede de ribozomda bilmesidir. tRNA moleküllerinin mutasyondan etkilenme duru-
gerçekleşir. Polipeptit sentezi ökaryot ve prokaryotlarda enerji mu ile ilgili bilgi verilmemiştir. DNA’nın farklı gen bölgelerinden
harcanarak gerçekleşir. Bu nedenle cevap I ve II. öncüllerin yer ise farklı proteinler sentezlenir.
aldığı C seçeneğidir. Bu nedenle cevap I. öncülün yer aldığı A seçeneğidir.

Cevap: C Cevap: A

26