Page 70 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 12
P. 70

Anorganik ve Organik Bileşikler - Basit Formül -
        KİMYA                                Molekül Formülü, Doğada Karbon                 ÇÖZÜMLÜ SORULAR



                      ısı                                      20.  Organik bir bileşiğin 36 gramı yeterince oksijen ile yakıldığın-
        18.  NH OCN          NH CONH
               4                2  2                               da 52,8 g CO  ve 21,6 g H O oluşuyor.
             Amonyum siyanat    Üre                                          2         2

                                                                   Bu bileşiğin  mol kütlesi 60 g olduğuna göre molekül formülü
                                                                   nedir? (Mol kütleleri, g/mol, H: 1, C: 12 , O: 16)
            Yukarıda verilen tepkimeye göre,
                                                                   A) C H                           B) C H                             C) C H O
             I. Amonyum siyanat anorganik bir maddedir.                3  4              2  6               2  6  2
             II. Üre canlıların yapısında bulunan bir bileşiktir.             D) CH O                            E) C H O 2
                                                                                4
                                                                                                     4
                                                                                                   2
            III. Organik  bileşikler  sadece  canlı  organizmalar  tarafından
               sentezlenebilir.                                    Çözüm:
            yargılarından hangileri doğrudur?                      Organik  bileşiğin  yapısında  oksijenin  varlığı  kontrol  edilir.
                                                                   CO  ve  H O’nun mol sayıları bulunarak karbon ve hidrojenin
                                                                           2
                                                                      2
            A)Yalnız II                           B)Yalnız III                    C) I ve II       kütlesi hesaplanır.
                      D) I ve III                        E) I , II ve III
                                                                   n   = 52,8/44  = 1,2mol               n  = 21,6/18 = 1,2mol
                                                                    CO 2                     H O
                                                                                              2
                                                                   m = 1,2·12 = 14,4 gram C           m = 1,2·2 = 2,4 gram H
            Çözüm:                                                   C                        H
            Proteinlerin sindirilmesi sonucu oluşan amonyak , karaciğerde      Bileşiğin kütlesinden C ve H kütlesi çıkarılırsa geriye kalan
            daha az zararlı bir madde olan üreye dönüştürülür. 1828 yılın-  oksijenin kütlesi olur.
            da Wöhler laboratuvar koşullarında anorganik bir bileşik olan      m = 36-(14,4 + 2,4)    m = 19,2 g        n = 19,2/16 = 1,2 mol
            amonyum siyanattan  organik bir bileşik olan üreyi elde etmiş-  O        O          O
            tir. Bu tarihten sonra organik bileşiklerin sadece canlı organiz-  n = 1,2 mol        n = 2,4 mol           n = 1,2 mol
                                                                                               O
                                                                    C
                                                                                 H
            malar tarafından sentezlendiği görüşü geçerliliğini yitirmiştir.
                                                                     C H O  tam sayılı hale dönüştürülürse, basit formül CH O  olur.
                                                                    1,2  2,4  1,2                          2
                                                  Cevap: C
                                                                   Molekül formülü; (CH O)n = 60    12n + 2n+ 16n = 60   n = 2
                                                                                   2
                                                                   Molekül formülü C H O  olur.
                                                                                 2  4  2
                                                                                                          Cevap: E



                                                               21.  Organik  bir  bileşiğin  6,2  gramı  tamamen  yandığında  8,8  g
                                                                   CO  ve 5,4 g H O oluşuyor.
                                                                      2        2
                                                                   Bir molekülü 10 atom içeren bu bileşiğin molekül formülü
        19.  Organik bir bileşiğin 3 gramı 1,2 g C ve 0,2 g H içeriyor.   nedir? (Mol kütleleri, g/mol, H: 1 , C: 12 , O: 16)

                                                                   A) C H OH                    B) C H OH                       C) C H O
            Bu  bileşiğin  basit  formülü  aşağıdakilerden  hangisinde   2  5           3  7                2  6  2
            doğru olarak verilmiştir?                                            D) C H O                       E) C H O
                                                                                 3  8  3           4  10  4
            (Mol kütleleri, g/mol, H: 1 , C: 12, O: 16)
            A) C H                      B) C H                             C) CH            Çözüm:
                 4
                                     2
                                                         3
                                      5
               3
                        D) CH O                                 E) CH O     Organik  bileşiğin  yapısında  oksijenin  varlığı  kontrol  edilir.
                          3                     2
                                                                   CO  ve  H O’nun mol sayıları bulunarak karbon ve hidrojenin
                                                                      2    2
                                                                   kütlesi hesaplanır.
            Çözüm:                                                 n   = 8,8/44 = 0,2mol               n  = 5,4/18 = 0,3mol
                                                                    CO   2                  H O
                                                                                             2
            Bileşikte oksijenin varlığı kontrol edilir.
                                                                   m = 0,2·12 = 2,4 gram C          m = 0,3.2 =  0,6 gram H
                                                                     C                      H
            m =3-(1,2 + 0,2)                      m =1,6 g
              O                     O                              Bileşiğin kütlesinden C ve H kütlesi çıkarılırsa geriye kalan
                                                                   oksijenin kütlesi olur.
            Verilen kütleler atomların mol kütlelerine bölünerek mol sayı-
            sına dönüştürülür. Elde edilen mol sayıları kesirli ya da virgül-  m = 6,2-(2,4 + 0,6)    m = 3,2 g    n = 3,2/16 = 0,2 mol
                                                                     O               O        O
            lü ise en küçük tam sayıya dönüştürülür.
                                                                   n = 0,2 mol        n = 0,6 mol           n = 0,2 mol
                                                                    C            H             O
            n = 1,2/12 = 0,1mol    n = 0,2/1 = 0,2 mol       n  = 1,6/16 = 0,1 mol
             C              H               O
                                                                      C H O  basit formül; CH O
                                                                     0,2  0,6  0,2      3
            n = 1     n = 2       n  = 1  olur.  Basit formül: CH O
             C     H       O                    2
                                                                   Molekül 10 atomlu olduğuna göre molekül formülü;  C H O    olur.
                                                                                                         2  6  2
                                                       Cevap: E
                                                                                                               Cevap: C
                                                           68
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75