Page 184 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji

BİYOLOJİ Genetik Şifre ve Protein Sentezi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Transkripsiyon, DNA’nın bir ipliğinin üzerindeki kodonlara uy- 7. Hücrede aynı mRNA üzerine birden fazla ribozom yerleşir ve
gun olarak mRNA sentezlenmesidir. polipeptit sentezi gerçekleşir. Aşağıdaki şekilde polizom olu-
şumu gösterilmiştir.
Transkripsiyon olayında görev alan enzim aşağıdakiler-
den hangisidir?
Polipeptit zincir

Büyük alt
A) RNA polimeraz Ribozom birim
B) DNA polimeraz Y
Küçült alt
C) DNA ligaz birim
mRNA X Z
D) Amino açil transferaz
E) Helikaz Buna göre,
I. X, Y ve Z ribozomlarından oluşan polizomda farklı protein-
ler sentezlenir.
Çözüm:
II. Polipeptit sentezi ilk olarak X ribozomunda sonlanır.
Transkripsiyon olayında RNA polimeraz DNA’nın ilgili gen III. Üç ribozomda polipeptit sentezinde görev alan enzimler
bölgesini açarak kalıp ipliğin karşıtı olarak mRNA’nın sentezi- ortaktır.
ni gerçekleştirir. Sentez tamamlandıktan sonra RNA polime-
ifadelerinden hangileri doğrudur?
raz ilgili gen bölgesini tekrar sarmal hâle getirir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Cevap: A
D) I ve II E) II ve III
Çözüm:

Polizomlarda yer alan ribozomlara aynı mRNA ile genetik
bilgi taşındığı için sentezlenen proteinler de aynıdır. Z ribo-
zomunda gösterilen polipeptit zinciri daha uzun olduğu için
polipeptit sentezinin öncelikle bu ribozomda başladığı, dola-
yısıyla ilk olarak bu ribozomda sonlanacağı söylenebilir. Üç
ribozomda polipeptit sentezinde görev alan enzimler ortaktır.
Bu nedenle cevap III. öncülün yer aldığı C seçeneğidir.

Cevap: C

6. Bir hücrede sentezlenen proteinlerin farklı olmasına,
I. transkripsiyonda görev alan enzim çeşidinin
8. Polipeptit sentezi sırasında gerçekleşen olaylarla ilgili,
II. senteze katılan amino asit sayısının
III. senteze şifre veren DNA bölgesinin I. Amino asit molekülleri özel bir enzim ve ATP yardımıyla
aktifleştirilir.
faktörlerinden hangilerinin farklı olması etkili olabilir?
II. Aktifleşen amino asitler kendilerine uygun olan tRNA’lara
A) Yalnız I bağlanır.
B) Yalnız II III. Tüm amino asitler tek çeşit tRNA ile taşınır.
C) I ve II ifadelerinden hangileri doğrudur?

D) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm:
Çözüm:
Amino asit molekülleri özel bir enzim ve ATP yardımıyla
Polipeptit sentezinin gerçekleştiği bütün hücrelerde trans- aktifleştirilir. Aktifleşen amino asitler kendilerine uygun olan
kripsiyon olayında enzim olarak RNA polimeraz kullanılır. tRNA’lara bağlanır. mRNA’daki kodonların tanınması
Senteze katılan amino asit sayısı ve farklı DNA bölgelerinden tRNA’daki antikodon bölgeleri tarafından gerçekleştirilir.
şifre verilmesi farklı proteinlerin sentezine neden olur. Bu ne- Amino asit bağlayıcı enzim her bir amino asit için farklıdır.
denle cevap II ve III. öncüllerin yer aldığı D seçeneğidir. Amino asitler bir veya birden fazla çeşit tRNA ile taşınabilir.
Bu nedenle cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir.
Cevap: D
Cevap: C

184