Page 211 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Canlılık ve Enerji - Fotosentez - Kemosentez BİYOLOJİ

17. Aşağıdaki görselde fotosentez sürecinde kullanılan ve açığa 19. Fotosentez hızına etki eden faktörlerin araştırılması amacıyla
çıkan bazı moleküller numaralandırılarak belirtilmiştir. hazırlanan deney düzenekleri aşağıda gösterilmiştir. Belirli bir
süre sonra cam tüplerde biriken oksijen miktarları ölçülmüştür.
1 3
l ll lll
Cam tüp Cam tüp Cam tüp
Mor ışık
Mor ışık
Yeşil ışık
Yeşil ışık
Yeşil ışık Yeşil ışık
H O
2 H O
2 H O
2

o
25 C 25 C 10 C
o
o
2 4
Buna göre, l ll lll
Cam tüp Cam tüp Cam tüp
I. Granumda ve stromada ATP sentezlenir.
Mor ışık
Mor ışık
Yeşil ışık
Yeşil ışık
Yeşil ışık Yeşil ışık
II. 1; su, 3 ise karbondioksit molekülüdür.
H O
III. Granumda sentezlenen ATP fotosentez dışındaki diğer me- H O
2
tabolik olaylarda kullanılır. 2 H O
2

IV. 2; oksijen, 4 ise glikoz molekülüdür.
o
25 C 25 C 10 C
o
o
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve III B) II ve III C) II ve IV
Cam tüplerde biriken oksijen miktarının çoktan aza sırala-
ması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
A) I>II>III
Çözüm :
B) I>II=III
Granumda ışığa bağlı reaksiyonlarda ATP sentezlenir. C) II>I>III
Fotofosforilasyonla sentezlenen ATP sadece fotosentezde kul-
lanılır. Stromada ışıktan bağımsız reaksiyonlarda organik mad- D) I=II>III
de sentezi için dışarıdan karbondioksit alınır. 1, su, 3 ise kar- E) III>II>I
bondioksit molekülüdür. 2, oksijen, 4, glikoz molekülüdür. Bu

nedenle cevap II ve IV. öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir.
Cevap: C Çözüm:
Fotosentez hızını ışığın şiddeti, ışığın dalga boyu, karbondi-
oksit miktarı, sıcaklık gibi faktörler etkiler. Deney düzeneğinde
ışığın dalga boyu ve ortamın sıcaklığının etkili olduğunu görü-
18. Fotosentez olayı gerçekleşirken,
yoruz. Işığın dalga boyu dikkate alınırsa I ve II. deneyler tek
I. oksijen oluşumu değişkene sahip olduklarından karşılaştırılabilir deney grupla-
II. ATP hidrolizi rıdır. Mor dalga boyunda fotosentez daha hızlı olduğundan I.
tüpte II. tüpe göre daha fazla oksijen birikir. Sıcaklık değişken
III. karbondioksit özümlemesi
olarak dikkate alındığında II ve III. deney grupları tek değiş-
IV. NADPH sentezi
kene sahip olduğundan karşılaştırılabilir deney gruplarıdır.
olaylarından hangilerinde doğrudan ışığa gereksinim yoktur? Sıcaklık artışı yaklaşık 35 °C’ ye kadar fotosentez hızını artı-
rırken düşük sıcaklıkta enzim etkinliği gerçekleşmeyeceğinden
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV ya da yavaşlayacağından fotosentez hızını yavaşlatıcı etki ya-
D) I, II ve III E) I, III ve IV par. Bu nedenle II. tüpte III. tüpe göre daha fazla oksijen birikir.
Çözüm : Cevap: A
Fotosentezin ışığa bağlı reaksiyonlarında suyun fotolizi ile ok-
sijen oluşur ve NADPH sentezlenir. Işığa bağlı reaksiyonlarda
ışık enerjisi kullanılır. ATP hidrolizi ile karbondioksitin yapıya
katılması fotosentezin ışıktan bağımsız reaksiyonlarında ger-
çekleşir. Bu nedenle cevap II ve III. öncüllerin yer aldığı B se-
çeneğidir.

Cevap: B

210 211