Page 96 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji

BİYOLOJİ Bağışıklık Çeşitleri ve Savunma Mekanizmaları ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Vücudun yabancı antijenlerle doğrudan karşılaşması ve bu 7. Humoral bağışıklık, B lenfositlerin antijenlere karşı antikor adı
antijenlere tepki vermesi sonucu oluşan bağışıklığa aktif ba- verilen özel proteinler üretip bunları plazmaya vermesi ile olu-
ğışıklık denir. şur. Antikorların antijenleri etkisiz hâle getirdiği tepkiye birincil
yanıt denir. B lenfositlerinin bazıları ise kanda kalarak hafı-
Buna göre aktif bağışıklık,
za hücrelerine dönüşür. Vücut aynı hastalık etkeni ile tekrar
I. aşı ile vücuda zayıflatılmış patojen ve etkisi azaltılmış karşılaşırsa hafıza hücreleri hızlı ve daha güçlü bir bağışıklık
bakteri toksinlerinin verilmesiyle tepkisi oluşturur. Buna da ikincil yanıt denir.
II. enfeksiyon etkeninin fagositik hücreler tarafından ortadan Buna göre,
kaldırılmasıyla
I. Kızamığa karşı aşılanmış bireyin kızamık antijeniyle karşı-
III. vücut tarafından antijenlere karşı antikor ve T hücrelerinin laşması sonucu oluşan yanıt birincil yanıttır.
üretilmesiyle
II. Vereme karşı aşılanmamış bireyin verem antijeniyle karşı-
IV. patojen mikroorganizmalarla karşılaşılması sonucu hasta- laşması sonucu oluşan yanıt birincil yanıttır.
lığın geçirilmesiyle
III. Kabakulak hastalığını geçirmiş bir bireyin kabakulak an-
verilenlerden hangileriyle sağlanabilir? tijeniyle tekrar karşılaşması sonucu oluşan yanıt ikincil
yanıttır.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve IV
IV. Suçiçeği hastalığı geçirmiş bir çocuğu grip virüsünün en-
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
fekte etmesi ikincil yanıttır.
Çözüm:
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Aşı yapılması sonucu vücutta antikor oluşur ve aktif bağışık-
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
lık kazanılır. Vücuda giren mikroorganizmaların oluşturduğu
enfeksiyon sonucu vücut tarafından antikorların yanında fa- D) I, II ve IV E) I, III ve IV
gositik hücreler de oluşturulur ve bu şekilde gerçekleşen sa- Çözüm:
vunma sonucunda aktif bağışıklık sağlanır. Antijenler vücuda
Kızamık aşısı olmuş bir insana, kızamık virüsünün bulaş-
girdiğinde vücut tarafından bu antijenlere karşı antikorlar ve
ması, vücutta zaten aşıdan dolayı antikor olduğundan daha
T hücreleri oluşturulur. Patojen mikroorganizmaların vücuda
güçlü bir tepkidir ve ikincil yanıttır. Verem aşısı olmamış bir
girmesi sonucunda hastalığın geçirilmesi ve bu mikroorganiz-
bireyin verem antijeniyle karşılaşması sonucu oluşan tepki bi-
malara karşı antikor oluşturularak bağışıklık kazanılır. Bu ne-
rincil yanıttır. Kabakulak hastalığı geçirmiş bir bireyin kabaku-
denle cevap I, II, III ve IV. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.
lak antijeniyle tekrar karşılaşması sonucu oluşan tepki ikincil
Cevap: E yanıttır. Suçiçeği hastalığı geçirmiş bir çocuğu grip virüsünün
enfekte etmesi, vücut yeni bir virüsle karşı karşıya olduğu için
birincil yanıttır. Bu nedenle cevap, II ve III. öncüllerin yer aldı-
6. Aşağıda verilen bağışıklık çeşitlerinden hangisi diğerle- ğı B seçeneğidir.
rinden farklı grupta yer alır? Cevap: B
A) Akyuvarların patojenleri hücre içine alıp parçalaması
8. Aktif ve pasif bağışıklıkla ilgili verilenlerden hangisi
B) Doğal katil hücrelerin virüsle enfekte olmuş hücreleri yok
yanlıştır?
etmesi
C) Hepatit A virüsüne karşı B lenfositleri tarafından antikor A) Aktif bağışıklık lenfositlerin antikor üretmesi ile sağlanır.
üretilmesi B) Pasif bağışıklıkta antijene karşı oluşturulan yanıt aktif ba-
D) Akyuvarlar tarafından üretilen interferonlarla fagositoz ğışıklıktan daha güçlüdür.
yapan hücrelerin uyarılarak influenza A virüsünün yok C) Aşı ile vücutta belirli bir hastalık etkenine karşı antikor
edilmesi oluşumu sağlanır.
E) Kanserli hücrelerin doğal katil hücreler tarafından yok D) Pasif bağışıklığın etkisi kısa sürelidir.
edilmesi
E) Pasif bağışıklıkta hastaya antikor içeren serum verilir.
Çözüm:
Çözüm:
C seçeneğinde verilen örnekte hepatit A virüsüne karşı B len- Aktif bağışıklık, aşı yapılarak yapay yolla sağlanır ve bu bağışık-
fositleri tarafından oluşturulan bağışıklık kazanılmış bağışık- lıkta lenfositler tarafından antikor üretilir. Pasif bağışıklıkta ise
lıktır. Diğer seçeneklerde verilenler ise doğal bağışıklığa ait hastaya antikor içeren serum verilir, etkisi kısa sürelidir. Hafıza
örneklerdir. hücreleri oluşmadığından daha güçlü bir yanıt oluşturulamaz.
Cevap: C Cevap: B

94