Page 106 - Dört Dörtlük AYT Coğrafya

COĞRAFYA Küresel Ticaret, Turizm ve Uluslararası Örgütler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

2. Aşağıda ekstansif ve entansif tarım yöntemlerin uygu- 3. Gelişmiş ülkelerde tarımsal faaliyetler, ülke ihtiyacını
landığı bazı ülkelerin gösterildiği tablonun numaralandı- karşılamasının yanı sıra sanayi ham maddesi elde et-
rılmış satırlarından birinde hata yapılmıştır. mek veya ihracat amacıyla da yapılır. Bu tür ülkelerde
tarım entansif yöntemlerle yapılır.
Ekstansif Tarım Entansif Tarım
Yöntemleri Yöntemleri Aşağıdakilerden hangisi bu ülkelerde uygulanan ta-
rım yöntemlerinin özelliklerinden değildir?
I Afganistan Hollanda
II Nijerya Kanada A) Makine kullanımı yaygındır.
III Fransa Somali B) Doğal koşullara bağlılık azdır.
IV Uganda İtalya C) Sulama olanakları gelişmiştir.
V Kenya Japonya
D) Gübre ve ilaç kullanımı planlıdır.
Bu satırlardan hangisindeki ülkelerin yeri değiştiri- E) Tarımda çalışanların sayısı fazladır.
lirse hata giderilmiş olur?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözüm:
Entansif yöntemde makine kullanımı yaygındır. Doğal
Çözüm: koşullara bağlılık azdır. Sulama olanakları gelişmiştir.
Gübre ve ilaç kullanımı planlıdır. Ancak tarımda çalışan-
Entansif Yöntem:
ların sayısı makine kullanımı yaygın olduğu için fazla
Gelişmiş ülkelerde uygulanır. Tarımsal faaliyetler, ülke değildir. ‘Tarımda çalışanların sayısı fazladır.’ ifadesi
ihtiyacını karşılamasının yanı sıra sanayi ham maddesi ekstansif tarım yönteminin bir özelliğidir. Sorunun doğru
elde etmek veya ihracat amacıyla yapılır. Bu yöntemle cevabı E seçeneğidir.
tarımsal alanlardan üst düzeyde verim elde edilebil- Cevap: E
mektedir. Doğa koşullarının etkisi daha azdır. Tarımda
kaliteli tohum, sulama, gübre ve ilaç kullanımı kontrollü
ve planlı bir şekilde yapılır. Tarımda makine kullanımı
fazladır.
Ekstansif Yöntem:

Az gelişmiş ülkelerde daha çok temel ihtiyaçları karşı- 4. Otomotiv endüstrisinde gelişmiş ülkelere ham
lamaya yönelik uygulanır. Genellikle doğa koşullarına madde ihraç eden bir ülkenin;
bağlı olarak yapılır. Üretimde yıldan yıla dalgalanmalar
I. ulaşım ağının gelişmiş olması,
görülür. Tarımda sulama, gübre ve ilaç kullanımı azdır.
Makineden çok insan ve hayvan gücünün kullanıldığı II. sermaye birikiminin fazla olması,
bu yöntemde tarımsal verim düşüktür. III. yeraltı kaynakları açısından zengin olması
Yukarıdaki bilgiler incelendiğinde ekstansif tarım yönte- gibi özelliklerden hangilerine sahip olması beklenir?
minin az gelişmiş ülkelerde, entansif yöntemin ise ge-
lişmiş ülkelerde uygulandığı görülür. Soruda ekstansif A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yöntemin uygulandığı ülkeler sütununda Fransa hariç D) I ve III E) II ve III
diğer ülkeler az gelişmiştir. Entansif ülkeler sütunun-
da Somali hariç diğerleri gelişmiş ülkedir. Dolayısıyla
Fransa ve Somali’nin yerinin değişmesi gereklidir.
Sorunun doğru cevabı III yani C seçeneğidir. Çözüm:
Gelişmiş ülkelere ham madde ihraç eden bir ülkenin ser-
maye birikimi az, teknolojik imkanları yetersizdir. Ulaşım
Cevap: C ağının gelişmiş olması da beklenmez. Yeraltı zengin-
liklerini katma değerli ürünlere çevirecek sermaye ve
teknolojisi olmadığından bunları ihraç ederek gelir elde
etmeye çalışır. Dolayısıyla bu ülkenin yeraltı kaynakları
açısından zengin olduğu söylenebilir. Sorunun doğru ce-
vabı yalnız III yani C seçeneğidir.
Cevap: C

104 105