Page 11 - Dört Dörtlük AYT Coğrafya

COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
Biyoçeşitlilik ve Ekosistem SORULAR

1. Aşağıdaki görselde su döngüsünün aşamaları ve bu 2. Sıcak ve nemli bölgeler diğer bölgelere göre canlı çeşit-
aşamalardan birisi K harfiyle gösterilmiştir. liliğinin fazla olduğu alanlardır.

K

Bu aşamaya bağlı olarak varlığını sürdüren bir eko- Haritada numaralandırılan alanlardan hangilerinde
sistemin; bu çeşitliliğin daha fazla olması beklenir?
I. akarsu yataklarının değiştirilmesi, A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
II. biriktirmeli barajların kurulması,
D) III ve V E) IV ve V
III. yeraltı sularının tarımda kullanılması,
IV. göllerden turizm amaçlı faydalanılması
faaliyetlerinin hangilerinden daha fazla etkilenmesi Çözüm:
beklenir? Genel olarak sıcak ve nemli iklim bölgelerinden kurak
ve soğuk iklim bölgelerine geçildikçe biyoçeşitlilik azal-
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
maktadır. Nemli ve sıcak olan ekvatoral iklim bölgesi,
D) II ve IV E) III ve IV dünyadaki canlı çeşitliliğinin önemli bir kısmını oluştu-
rurken kurak olan çöl iklimiyle soğuk olan kutup iklimin-
de ise canlı çeşitliliği azdır.
Çözüm: Harita numaralandırılan alanlar incelendiğinde I ve IV
numaralı alanlarda nemli ve sıcak iklimler görülmek-
Suyun sıvı, katı ve gaz hâlde yeryüzü ile atmosfer ara-
tedir. Buna bağlı olarak bu alanlarda canlı çeşitliliğinin
sında sürekli yer değiştirmesine hidrolojik döngü ya da
daha fazla olması beklenmektedir.
su döngüsü denir. Görselde belirtilen su döngüsü aşa-
ması ise yağışlarla yeryüzüne ulaşan suyun yüzeysel Cevap: B
akış ile göl ve denizlere ulaştığı aşamadır. Akarsu ya-
taklarının değiştirilmesi, yüzeysel akışa bağlı varlığını
sürdüren ekosistemi etkilemektedir.
Barajlar, genellikle dağların arasına, nehir sularının yo-
lunu keserek arkasında göl oluşturmak amacıyla inşa
edilirler. Bu nedenle barajlar da yüzeysel akışa bağlı
varlığını sürdüren ekosistemi etkilemektedir.

III. öncüldeki yeraltı sularının tarımda kullanılması ve
IV. öncüldeki göllerden turizm amaçlı faydalanılması
yüzeysel akışa bağlı varlığını sürdüren ekosistem üze-
rinde daha az etkiye sahiptir.
Bu nedenle I ve II. öncüller su döngüsünün belirtilen
aşamasından daha fazla etkilenir.
Cevap: A

9