Page 241 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT COĞRAFYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Doğal Çevrenin Sınırlılığı, Çevresel Örgüt ve Anlaşmalar COĞRAFYA

8. Besin maddeleri ve enerjinin üreticilerden otçullara, 9. Sürdürülebilir kalkınma modelinde insan faaliyetlerinin
oradan da etçillere doğru aktarılmasına besin zinciri devamlılığı ile doğa arasında denge kurularak doğal
denir. Beşerî faaliyetler sonucunda bu zincirin doğal kaynakların tükenmeden gelecek nesillere aktarımının
yapısında bozulmalar oluşmaktadır. sağlanması amaçlanır.

Bu durumun oluşmasında aşağıdaki faaliyetlerden Buna göre;
hangisinin daha az etkili olması beklenir?
I. Endonezya’da yağmur ormanlarının yerleşim alan-
A) Orman alanlarının tarım arazisine dönüştürülmesi larına açılması,
B) Bazı balık türlerinin doğal yaşam alanları dışındaki II. Hidrojen enerjisi sistemlerine yönelik çalışmalar ya-
pılması,
su kaynaklarında çoğaltılması
III. İsveç’te ormanların doğal yenilenme kapasitesinin
C) Hayvansal gıda elde etmek için bazı hayvan türleri-
korunması,
nin yetiştiriciliğinin yapılması
IV. Aral Gölü’nü besleyen nehirlerin pamuk tarlalarını
D) Deniz avcılığına dayalı endüstriyel balıkçılığın ya- sulamak amacıyla kullanılması
pılması
uygulamalarından hangileri bu amaca uygundur?
E) Bazı hayvan türlerinin insanlar tarafından kendi ya-
şam alanları dışında doğaya bırakılması A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV

Çözüm:
A seçeneğinde yer alan orman alanlarının tarım arazi- Çözüm:
sine dönüştürülmesi; besin zincirinin en büyük kısmını I numaralı öncülde yer alan Endonezya’da yağmur
teşkil eden üreticiler yani bitkilerden meydana gelen or- ormanlarının yerleşim alanlarına açılması, orman var-
man alanlarının azalması anlamına geldiğinden besin lığının azalarak ekosistemin işleyişinin bozulmasına
zincirine olumsuz etkisi fazla olur.
neden olur.
B seçeneğinde yer alan bazı balık türlerinin doğal ya- II numaralı öncülde yer alan hidrojen enerji sistemleri-
şam alanları dışındaki su kaynaklarında çoğaltılması; ne yönelik çalışmalar yapılması, dünyada temiz enerji
bu su kaynaklarındaki diğer canlı türlerinin azalma- kaynağı olan hidrojenin yaygınlaşmasına ve fosil yakıt
sına neden olabileceğinden ekosisteme olumsuz bir kullanımının azalmasına neden olacağından, doğal
müdahaledir. Örneğin; Süveyş Kanalı’nın açılması ile kaynakların tükenmeden gelecek nesillere aktarılma-
Akdeniz’e geçen bazı balık türleri Akdeniz’in yerli balık sında etkili olur.
türlerine zarar vermektedir.
III numaralı öncülde yer alan İsveç’te ormanların doğal-
D seçeneğinde yer alan deniz avcılığına dayalı endüst-
yenilenme kapasitesinin korunması, orman varlığının
riyel balıkçılığın yapılması, aşırı avlanma nedeniyle de-
devamlılığını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağla-
nizlerdeki balık popülasyonunu azaltarak besin zincirini
yacak bir uygulamadır.
olumsuz etkiler.
IV numaralı öncülde yer alan Aral Gölü’nü besleyen ne-
E seçeneğinde yer alan bazı hayvan türlerinin insanlar hirlerin pamuk tarlalarını sulamak amacıyla kullanılma-
tarafından kendi yaşam alanları dışında doğaya bırakıl- sı günümüzde Aral Gölü’nün büyük oranda kuruması-
ması; yaşam alanları haricindeki ortamlara uyum sağ- na, göl tabanındaki tuzlu toprakların rüzgârla taşınarak
layamayan canlıların yaşamının sona ermesine neden tarım arazilerine zarar vermesine, bu anlamda geri dö-
olduğundan bu durumda ekosistemi ve besin zincirini nülemez kayıplara neden olmuştur. Bu durumda doğal
olumsuz etkiler.
kaynakların korunması söz konusu değildir.
C seçeneğinde yer alan hayvansal gıda elde etmek için Bu durumda sorunun doğru cevabı II ve III numaralı uy-
bazı hayvan türlerinin yetiştiriciliğinin yapılması; bu fa- gulamaların yer aldığı C seçeneğidir.
aliyetler sırasında doğal çevrenin zarar görmemesi için
duyarlı olunduğunda besin zincirine olumsuz etkileri di- Cevap: C
ğerlerine göre daha az olur. Sorunun doğru cevabı C
seçeneğidir.

Cevap: C

239