Page 266 - Dört Dörtlük AYT Fizik

FİZİK Açısal Momentum-Kütle Çekim Kuvveti ve Kepler Kanunları ÇÖZÜMLÜ SORULAR

4. Dünya, Güneş etrafında kütle çekimin etkisiyle elips şeklin- Çözüm:
deki yörüngede dolanır.
İp mile sarılınca boyu kısalır. İpin boyu kısalınca eylemsiz-
Dünya lik momenti azalır.(I doğru)
Sürtünmeler ihmal edildiği için enerji korunumu gereği cis-
min çizgisel sürati değişmez. (III doğru)
Güneş Açısal momentum L = m·v·r olup r azaldığı için açısal mo-
mentum da azalır. (II doğru)
Güneş etrafında dolanan Dünya’nın; Cevap: A

I. Açısal momentumu,
II. Güneş etrafında dolanım hızının büyüklüğü,
III. Güneşe uyguladığı kütle çekim kuvveti
niceliklerinden hangileri sürekli değişir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
6. Boyları sırası ile l, 2l ve l olan m, m ve 2m kütleli aynı
kalınlıktaki homojen K, L ve M çubukları belirtilen eksenler
Çözüm: etrafında döndürülmek isteniyor.

I. Dışarıdan tork etki etmediği için Dünya’nın açısal mo- K L

mentumu korunur. l 2l
II. L = m · v · r Yer (yatay) Yer (yatay)

Açısal momentum (L) büyüklüğü sabit Dünya’nın Gü-
neş’e uzaklığı sürekli değiştiği için Dünya'nın çizgisel M
hızının büyüklüğü değişir. l
Mm⋅
III. F G = Yer (yatay)
d 2
Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı sürekli değiştiği için çe- Buna göre çubukların dönmeye karşı dirençleri arasında-
kim kuvveti sürekli değişir. ki ilişki hangisidir?
Cevap: E 1
2
(Çubuğun eylemsizlik momenti: I = m · L )
3
A) K = M < L
5. Kütlesi, kalınlığı ve esnemesi önemsenmeyen bir ipin ucu-
B) M = L < K
na bağlanmış m kütleli cisim şekildeki gibi direğin etrafında
yatay düzlemde dolanmaktadır. C) K = L < M
D) K < L < M
X
ip E) K < M < L
Hareket yönü

Yer (yatay) Çözüm:

Dönen cisimlerin dönmeye direnmelerinin ölçüsü eylem-
İp dolanırken direğe sarıldığına göre cismin mil eksenine sizlik momentleridir. Eylemsizlik momenti cismin kütlesi ve
göre, dönme eksenine olan uzaklıklarının karesi ile doğru orantı-
lıdır.
I. Eylemsizlik momenti azalır.
1 2
II. Açısal momentumu azalır. I = · m · L
K
3
III. Çizgisel sürati değişmez. 1 2 4 2
I = · m · (2L) = · m · L
L 3 3
yargılarından hangileri doğrudur? (Yer çekimi ve sürtünme- 1 2
2
2
ler ihmal edilecektir.) I = · 2m · L = · m · L olduğundan I > I > I olur.
L
M
K
M
3 3
A) I, II ve III B) I ve III C) Yalnız III Cevap: E
D) Yalnız II E) Yalnız I
264