Page 330 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 330

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
        FİZİK                               Atom Kavramının Tarihsel Gelişimi               ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        3.    Homojen şekilde dağılmış pozitif                 4.   Spektroskop,  maddenin  soğurduğu  ve  yaydığı  ışımalarının
               yükün içinde gömülü olarak     Bohr Atom Teorisi    incelenmesini sağlayan bir optik araçtır. Işımaların incelen-
                    bulunur.
                                                                   mesi ile maddenin özellikleri belirlenmektedir. Şekil I’de basit
              Gezegenlerin güneş etrafında                         bir modeli verilen spektroskopun yapısında, gaz odasından
              döndüğü gibi çekirdek etrafında   Thomson Atom Modeli
                   dönmektedir.                                    geçirilen beyaz ışık bir kırınım ağından geçirilip ekran üzeri-
                                                                   ne düşürülür. Bu ekrandaki görüntü Şekil II’de verilen soğur-
              Çekirdek çevresinde çembersel
               yörüngede ışıma yapmadan      Modern Atom Teorisi   ma spektrumudur. Gazdan yayılan ışıkta aynı şekilde ekran
                    dolanır.                                       üzerine düşülür. Bu ekrandaki görüntü de Şekil III’deki ışıma
               Çekirdek etrafında bulunma                          spektrumudur.
               ihtimalinin yüksek olduğu    Rutherford Atom Modeli
                  bölgeler vardır.                                                           Gazdan geçen
                                                                                              beyaz ışık
            Yukarıda verilen elektronun atom içerisindeki yeri hak-          beyaz       Gaz
                                                                              ışık
            kındaki fikirler ve bu fikirlere ait atom modelleri eşleştiri-              odası
            lirse aşağıdaki örüntülerden hangisi elde edilir?
                                                                                   Gazdan
            A)                B)                   C)                              yayılan
                                                                                    ışıma

                                                                                        Şekil I




                         D)             E)

                                                                            Şekil II               Şekil III

                                                                   Buna göre,

                                                                    I. Soğurma spektrumundaki çizgiler o gazı uyarabilecek fo-
                                                                      tonların dalga boylarını gösterir.
            Çözüm:
                                                                    II. Işıma spektrumundaki çizgiler o gaza ait uyarılma enerji
            Atom  kavramının  tarihsel  gelişiminde  elektronun  keşfinden
            sonra ortaya çıkan modeller, bu parçacığın rolünü tanımla-  seviyelerine karşılık gelmektedir.
            maya çalışmıştır. Her model bir öncekinin üzerine yeni bilgi-     III. Işıma ve soğurma çizgilerinin temel açıklaması Bohr atom
            leri ekleyerek elektronun rolünde değişiklikler yapmıştır.  teorisi tarafından yapılmıştır.
            Thomson  Atom  Modeli:  Homojen  şekilde  dağılmış  pozitif      yargılarından hangileri doğrudur?
            yükün içinde gömülü olarak bulunur.
                                                                   A) Yalnız III      B) I ve II          C) I ve III
            Rutherford  Atom  Modeli:  Gezegenlerin  güneş  etrafında         D) II ve III        E) I, II ve III
            döndüğü gibi çekirdek etrafında dönmektedir.
            Bohr Atom Teorisi: Çekirdek çevresinde çembersel yörün-  Çözüm:
            gede ışıma yapmadan dolanır.
                                                                                              Kırınım  ağından  geçen
            Modern Atom Teorisi: Çekirdek etrafında bulunma ihtimali-                         ışık,  dalga  boyuna  göre
            nin yüksek olduğu bölgeler vardır.                                                sıralanarak  bir  spektrum
                                                                                              oluşturur. Spektrum üze-
              Homojen şekilde dağılmış pozitif                                                rindeki  çizgiler  bize  gaz
               yükün içinde gömülü olarak    Bohr Atom Teorisi     tarafından soğurulmuş dalga boylarını gösterir.
                    bulunur.
              Gezegenlerin güneş etrafında                                                    Uyarılmış  gaz  atomları
              döndüğü gibi çekirdek etrafında   Thomson Atom Modeli
                   dönmektedir.                                                               temel   hale   dönerken
                                                                                              enerji seviyesine göre bir
              Çekirdek çevresinde çembersel
               yörüngede ışıma yapmadan      Modern Atom Teorisi                              foton yayacaktır. Fotonlar
                    dolanır.                                                                  kırınım ağından geçirilin-
               Çekirdek etrafında bulunma                          ce spektrumda dalga boylarına göre sıralanacaktır.
               ihtimalinin yüksek olduğu    Rutherford Atom Modeli
                  bölgeler vardır.
                                                                              E =  hc
                                                                                 λ
                                                   Cevap: A
                                                                   Işıma spektrumu sayesinde gaza ait uyarılma enerji seviyele-
                                                                   ri belirlenmiş olur.




                                                           328
   325   326   327   328   329   330   331   332   333   334   335