Page 398 - Dört Dörtlük AYT Fizik

FİZİK Compton Saçılması ve de Broglie Dalga Boyu TEST 2

7. Compton olayında, 5P momentumu ve E enerjisi ile gelen X 10. Bir X ışını fotonu ile karbon atomunun en dış yörüngesindeki
ışını fotonu çarpışma sonrası şekilde görüldüğü gibi yatayla elektronun tipik bir etkileşimi Compton saçılması olarak bilinir.
37° yapacak şekilde 4P momentumu ile saçılıyor.
Compton saçılması deneyi ile ilgili olarak,

I. Saçılan fotonun sürati, saçılan elektronun süratinden kü-
çüktür.
II. Gelen fotonun çizgisel momentumu saçılan elektronun
α = 37°
yatay çizgisel momentumundan küçüktür.
θ
Gelen foton Elektron
III. Saçılma olayı, fotonların bir kütlesinin olduğunu kanıtla-
mıştır.
ifadelerinden hangileri kesinlikle yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Buna göre saçılan elektronun kinetik enerjisi kaç E olur?
D) I ve III E) I, II ve III
1 2 1 3 4
A) B) C) D) E)
5 5 2 5 5

11. Bir Compton saçılması Şekil I ve Şekil II'deki iki ayrı görsel
ile modellenmiştir.Şekil I'de saçılmanın oluşu, Şekil II'de ise
gelen foton, saçılan foton ve saçılan elektrona ait çizgisel mo-
8. Compton saçılma deneyinde aynı enerjiye sahip X ışınları mentum vektörlerinin durumu gösterilmektedir.
fotonları üç farklı elektronla etkileşiyor. Etkileşme sonrası fo-
tonların saçılma açıları θ , θ , θ ; frekansları ise f , f ve f
1 2 3 1 2 3 Saçılan
oluyor.
foton
θ > θ > θ olduğuna göre; f , f , f arasındaki ilişki nedir?
1 2 3 1 2 3
Gelen foton +x
A) f = f = f
1 2 3 Durgun
B) f > f > f elektron
1 2 3
Saçılan
C) f > f > f
3 1 2 elektron
D) f > f > f
3 2 1
Şekil I
E) f > f > f
1 3 2
Saçılan fotonun f θ Saçılan elektronun
momentumu momentumu
e
β
+x
Gelen fotonun f
momentumu
Şekil II

9. Compton saçılmasında, Buna göre Compton saçılmasının özellikleri dikkate alın-
dığında,
I. Gelen fotonun saçılma açısı arttıkça dalga boyu artar.
II. Aynı enerjili foton daha büyük açıyla saçıldığında kopan I. α < θ
elektronun çizgisel momentum büyüklüğü artar. II. α = β
III. Gelen fotonun saçılma açısı azaldıkça saçılma sonrası III. Saçılma olayında elektronun kazandığı enerji, gelen foto-
hızı artar. nun kaybettiği enerji kadardır.
yargılarından hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III

398