Page 270 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 270
KİMYA İndirgenme - Yükseltgenme Tepkimelerinde Elektrik Akımı ÇÖZÜMLÜ SORULAR
9. Sulu bir çözeltide; Çözüm:
2+
2+
I. Zn(k) + Cu (suda) † Zn (suda) + Cu(k) I.görselde,
Çinko ve bakır metallerinin batırıldığı limon elektrolit görevi
tepkimesi kendiliğinden oluşurken
görerek elektrik üretilmesini sağlar. Gerçekleşen tepkime
2+
+
II. Cu (suda) + 2Ag(k) † Cu(k) + 2Ag (suda)
istemli bir redoks tepkimesidir. Tepkime sonucu oluşan enerji el
tepkimesi kendiliğinden oluşmamaktadır. feneri gibi bir cihazın çalışmasını sağlayabilir.
Buna göre II.görselde,
Güç kaynağı kullanılarak sudan H ve O ’nin oluşması istemsiz
I. I.tepkime istemli, ikinci tepkime istemsiz tepkimedir. 2 2
gerçekleşen bir elektroliz örneğidir. Kullanılan enerji H O’nun
II. II. tepkimenin hem başlaması hem de devam edebilmesi için 2
enerjiye ihtiyaç duyulur. ayrışması için kullanılmaktadır. Güç kaynağı olarak kullanılamaz.
III. Uygun şartlar sağlandığında I.tepkime gerçekleştiğinde III.görselde,
elektrik enerjisi elde edilebilir.
Elektrolit çözeltilere daldırılmış elektrotlar içeren Daniell pili
ifadelerinden hangileri doğrudur? bulunmaktadır. Gerçekleşen reaksiyon istemli bir redoks
tepkimesidir. Tepkime sonucu oluşan enerji güç kaynağı olarak
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
kullanılabilir.
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm: IV.görselde,
Demirin paslanma örneği verilmiştir. Doğrudan temaslı
I. Kendiliğinden gerçekleşen tepkimeler istemli tepkimeler, indirgen ve yükseltgen maddeler birbiriyle istemli bir tepkime
kendiliğinden gerçekleşmeyen tepkimeler istemsiz
tepkimelerdir. I.yargı doğrudur. gerçekleştirirler. Ancak oluşan enerji iş yapabilir yararlı bir
durumda değildir. Yararlı bir hale gelmesi için indirgen ve
II. İstemsiz tepkimeler hem tepkimenin başlaması hem de
tepkimenin devam etmesi için enerjiye ihtiyaç duyar. yükseltgen maddelerin birbirinden ayrılması ve iletken bir tel ile
II.yargı doğrudur. elektron transferinin gerçekleşmesi gerekir. Böylece aktarılan
elektronlar elektrikle çalışan bir cihaza yönlendirilebilir.
III. İstemli gerçekleşen tepkimelerden elektrik enerjisi elde
edilebilir. III.yargı doğrudur. Cevap: C
Cevap: E
11. Redoks kelimesi redüksiyon (indirgenme) ve oksidasyon
10. Aşağıda bazı indirgenme-yükseltgenme tepkimelerinin gerçek- (yükseltgenme) kelimelerinin kısaltılıp birleştirilmesi ile elde
leştiği sistemler verilmiştir. edilmiş bir terimdir.
I. 520 mV II. O 2 H 2 Buna göre aşağıdaki tepkimelerden hangisi redoks
tepkimesi değildir?
Çinko Bakır
A) MnO (suda) + SO (suda) † MnO (k) + SO 2- (suda)
-
2-
4 3 2 4
Pil B) 3Cu(k) + 8HNO (suda) † 3Cu(NO ) (suda) + 2NO(g) + 4H O(s)
3 2
2
3
7
C) C H (g) + O (g) † 2CO (g) + 3H O(s)
2 6 2 2 2 2
III.
D) AgNO (suda) + Kl(suda) † KNO (suda) + Agl(k)
3 3
E) Fe O (k) + 3CO(g) † 2Fe(k) + 3CO (g)
2 3 2
Çözüm:
Bir tepkimede elementlerden herhangi birinin yükseltgenme
basamağı değişmişse o tepkime redoks tepkimesidir.
4+
7+
A seçeneğinde Mn † Mn (+7 ‘den +4’ e indirgenir.)
IV.
6+
4+
S † S (+4 ten’ +6'ya yükseltgenir.)
Fe B ,C ve E seçeneklerindeki tepkimeler serbest hâlde element
(Cu, O , Fe) bulundurduğu için redoks tepkimesidir. Çünkü ele-
2
mentlerin serbest halde yükseltgenme basamakları sıfır iken
Buna göre hangilerinde gerçekleşen olaylar sonucunda
bileşiklerinde sıfırdan farklıdır.
dönüşen enerjiler güç kaynağı olarak bir cihazın çalışmasını
sağlayabilir? D seçeneğindeki tepkime, hiçbir elementin yükseltgenme basa-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III mağı değişmediği için redoks tepkimesi değildir.
D) II ve III E) I, II ve III Cevap: D
268