Page 436 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

Fosil Yakıtlar - Enerji Kaynakları - Sürdürülebilirlik –
KİMYA Nanoteknoloji ÇÖZÜMLÜ SORULAR

30. Çok yüksek sıcaklıkta, yüksek enerjiye ulaşan küçük atom Çözüm:
çekirdeklerinin çarpışması sonucu oluşan birleşme (füzyon) • Nükleer santrallerde üretilen enerjinin ham maddesi,
veya büyük atomların parçalanarak (fisyon) küçük atomları zenginleştirilmiş uranyumdur. Uranyumun nötronlarla
oluşturması sonucunda elde edilen enerjiye nükleer enerji bombardıman edilmesi (çarpıştırılması) ile gerçekleş-
denir. tirilen fisyon tepkimesi sonucu yüksek miktarda enerji
açığa çıkar.
Buna göre fisyon reaksiyonlarında sıklıkla kullanılan •
element aşağıdakilerden hangisidir? Tepkime kontrollü yürütülmediği takdirde seri şekilde
fisyon tepkimeleri gerçekleşir ve bunun sonucunda
A) Skandiyum B) Uranyum C) Potasyum patlama meydana gelir.
• Reaktörlerde kontrollü bir reaksiyon gerçekleştirmek
D) Kalsiyum E) Stronsiyum
için fazla nötronları tutan ve onların reaksiyona girme-
sine engel olan nötron tutucu maddeler kullanılır.
Böylece kontrollü bir fisyon reaksiyon zinciri sağlanmış olur.
Çözüm:
Nükleer santrallerde üretilen enerjinin ham maddesi Cevap: E
zenginleştirilmiş uranyumdur. Uranyumun nötronlarla
bombardıman edilmesi (çarpıştırılması) ile gerçekleştirilen
fisyon tepkimesi sonucu yüksek miktarda enerji açığa
çıkar.
32. Polimerler, hafif, düşük maliyetli, kolay şekillendirilebilen,
Cevap: B
kimyasal açıdan inert olan ve korozyona uğramayan
maddelerdir.
Bu özelliklerinden dolayı günlük hayatta birçok araç ve
gerecin üretiminde polimerler kullanılır.
Buna göre
• Araç lastiklerinin temel malzemesi olan …………………
doğal ve yapay olarak elde edilebilmektedir.
• Nişasta, selüloz ve protein ………………… polimerlere
örnek olarak verilebilir.
• Giyim endüstrisinde genellikle ………………… olarak
bilinen poliakrilonitril kullanılmaktadır.
31. Atomun yapısının araştırılması ile başlayan süreç, • Yapışmaz tava ve tencere yapımında kullanılan polimerin
insanoğlunu kimyasal enerjiden kat kat daha yoğun olan yaygın adı …………………'dur.
nükleer enerjiyi kullanma imkanına kavuşturmuştur.
verilen cümlelerdeki boşluklar uygun ifadeler ile doldu-
Nükleer santrallerde; radyoaktif atom çekirdeklerinin parça- rulduğunda aşağıdakilerden hangisi açıkta kalır?
lanmasıyla (fisyon), iklim değişikliğine etkisi minimum sevi- A) Dakron B) Kauçuk C) Orlon
yede olan nükleer enerji elde edilir. Fisyon sırasında çok
büyük miktarda enerji açığa çıkar ve atom çekirdeğinden D) Teflon E) Doğal
nötronlar ayrışır. Ayrışan nötronlar yakınlarda bulunan bölü-
nebilir çekirdekte tekrar fisyona yol açar, böylece zincirleme Çözüm:
reaksiyonlar oluşabilir.
• Otomotiv sektöründe polimerlerin kullanılmasıyla daha
Bu reaksiyonların kontrolsüz olarak gerçekleşmesi yıkıcı hafif araçlar üretilerek yakıt tasarrufu sağlanmaktadır.
bir gücün ortaya çıkmasına neden olabilir. Otomotiv sektöründe en sık kullanılan polimer
kauçuktur. Araç lastiklerinin temel malzemesi olan
Buna göre nükleer enerji ile ilgili aşağıda verilen ifadeler- kauçuk doğal ve yapay olarak elde edilebilmektedir.
den hangisi yanlıştır? • Polimerler doğal hâlde bulunabildikleri gibi (nişasta,
protein, DNA, selüloz vb.) sentetik olarak da (PVC,
A) Nükleer enerjinin fiziksel ve kimyasal enerjilere göre
PET, naylon vb.) üretilebilmektedir.
verimi oldukça yüksektir.
• Giyim endüstrisinde genellikle polyester, poliamit ve orlon
B) Nükleer enerji yenilenebilir enerji kaynağı değildir. olarak bilinen poliakrilonitril (PAN) kullanılmaktadır.
• Yapışmaz tava ve tencere yapımında kullanılan polimerin
C) Nötron tutucular ile kontrollü fisyon reaksiyon zinciri
yaygın adı politetrafloroetilen (teflon)’dur.
sağlanır.
• Tekstil sanayisinde en yaygın kullanılan polimerler,
D) Küresel ısınmaya neden olan atık madde (sera gazı)
polyester ve poliamittir. Esnemeye ve kırışmaya karşı
oluşmaz. dayanıklı kumaşlarda polyesterden elde edilen dakron
E) Uranyumun, elektronlar ile bombardıman edilmesi kullanılır.
sonucu enerji açığa çıkar. Cevap: A

434