Page 237 - Dört Dörtlük-AYT-Tarih

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK ÇÖZÜMLÜ
Millî Mücadele SORULAR

1. Aşağıdaki verilen Sevr Antlaşması’nın maddelerin- Çözüm:
den hangisi Lozan Barış Antlaşması’nda bir deği-
Sevr Antlaşması ile ilgili verilen metinde verilen cümle-
şikliğe uğramamıştır?
lerden I, II, II ve IV. numaralı cümleler doğrudur. Ancak
A) Doğu Trakya ve Batı Anadolu, Yunanlara verilecekti. V. Numaralı cümle yanlıştır. Uluslararası bir anlaşma-
nın geçerli olabilmesi için meclis tarafından onaylan-
B) Anadolu’nun doğusunda bir Ermenistan ve Kürdis-
tan kurulacaktı. ması gerekmektedir. Mebusan Meclisi kapalı olduğu
için Padişah Vahdettin ve Sadrazam Damat Ferit Paşa,
C) Aydın ve Çine Çayı’ndan itibaren Batı Anadolu, İtal- eski komutan ve nazırlardan oluşan bir Saltanat Şûrası
yanlara bırakılacaktı. topladı (22 Temmuz 1920). Toplanan şûra üyelerinin oy
D) Kapitülasyonlardan tüm İtilaf Devletleri yararlanacaktı. çokluğu ile anlaşma onaylanmıştır. Meclis tarafından
onaylanmadığı için ölü doğmuş bir antlaşmadır.
E) Boğazlar uluslararası bir komisyon tarafından yöne-
tilecekti. Cevap: E

Çözüm:
Lozan Barış Antlaşması'na göre Sevr Antlaşması’nda
yer alan A, B, C ve D seçeneklerinde değişiklikler
meydana gelmiştir. Doğu Trakya ve Batı Anadolu,
Türkiye’nin elinde kaldı. Anadolu’nun doğusunda bir
Ermenistan ve Kürdistan kurulmasına izin verilme-
di. Aydın ve Çine Çayı’ndan itibaren Batı Anadolu,
Türkiye’nin elinde kaldı. Kapitülasyonlar tamamen kal-
dırıldı. Ancak Lozan Barış Antlaşması’nda aynı Sevr
Antlaşması’nda olduğu gibi Boğazlar’ın uluslararası bir
komisyon tarafından yönetilmesine karar verildi. 3. Sivas’ta millî bir kongre toplanması aşağıdakiler-
den hangisinde kararlaştırılmıştır?
Cevap: E
A) Havza Genelgesi'nde
B) Amasya Görüşmeleri'nde
C) Osmanlı Mebuslar Meclisinde
D) Erzurum Kongresi'nde
E) Amasya Genelgesi'nde

Çözüm:
Havza Genelgesi Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919 da
Samsuna çıktıktan sonra yapmış olduğu ilk kongredir.
Amasya Görüşmelerine Temsil Heyeti İstanbul
2. (I) I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan devletlere imza- Hükûmeti tarafından resmen tanınmıştır.
latılmış olan barış antlaşmalarının şartları Paris Barış
Konferansı'nda hazırlanmıştır. (II) Konferans sırasında Osmanlı Mebuslar Meclisi bugünkü TBMM işlevini gör-
Osmanlı Devleti'nin topraklarını paylaşma konusun- mektedir.
da İtilaf Devletleri arasında anlaşmazlıklar çıkmıştır.
Erzurum Kongresi Doğu Anadolu’daki Ermeni olayları-
(III) Daha sonra İtilaf Devletleri temsilcileri San Remo
nın artması üzerine yapılmıştır. Toplanış amacı bölge-
Konferansı'nda bir araya gelerek Osmanlı Devleti
sel ancak aldığı kararlar ulusal kararlardır.
ile yapılacak antlaşmanın şartlarını hazırladılar. (IV)
Hazırlanan antlaşma metni Paris’te Osmanlı heyetine 4-11 Eylül 1919 yılında gerçekleştirilen Sivas Kongresi
verilmiştir. (V) Antlaşma metni Meclisi Mebusan tarafın- son kongremizdir. Bütün cemiyetler bir çatı altında bu
dan onaylanarak yürürlüğe girmiştir. kongrede birleştirilmiştir. Sivas’ta millî bir kongrenin
toplanması Amasya Genelgesi ile kararlaştırılmıştır.
Sevr Antlaşması ile ilgili yukarıda verilen numara- Amasya Genelgesi aynı zamanda Kurtuluş Savaşımızın
landırılmış bilgilerden hangisi yanlıştır? amacını gerekçesini ve yöntemini belirlemiştir.
A) I B) II C) III D) IV E) V Cevap: E

235