Page 222 - Dört Dörtlük TYT Biyoloji

BİYOLOJİ Ekosistem Ekolojisi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

14. Bir ekosistemin dengede kalmasını etkileyebilecek abiyo- 16. Karbon döngüsüne ait bir görsel aşağıda verilmiştir.
tik faktörler hangi seçenekte birlikte verilmiştir?

A) Kasırgalar, kurt sürüleri ve sıcaklık
B) Kuraklıklar, seller ve ısı dalgaları Güneş Işığı CO Döngüsü Fabrika
2 Emisyonu
C) Toprağın bileşimi, yağış, üreticiler
D) Balık türleri, ayrıştırıcılar ve su yosunları
E) Kar fırtınası, sıcak hava dalgaları ve çekirge sürüleri Fotosentez Solunum Solunum

Çözüm:
Bir ekosistemin varlığını dengeli bir şekilde sürdürmesi ve Organik Karbon
fonksiyonlarını yerine getirmesi için önemli olan abiyotik fak- Ölü Organizmalar
törler (cansız bileşenler) ışık, sıcaklık, iklim, su, toprak, mi- ve Atıklar
neraller ve ortamın pH değeridir. B seçeneğinde verilen tüm
faktörler abiyotiktir. Fosil Yakıtlar
Cevap: B

Buna göre,

I. Üretici canlıların tüketiciler tarafından kullanılmasıyla kar-
bon tüketicilerin yapısına aktarılmış olur.
II. Fosil yakıtların aşırı kullanımı, atmosfere fazla miktarda
15. Atmosferdeki CO ’in karbon atomuna üçüncü trofik düzeyde
2 karbon salınımına neden olur.
yer alan bir canlının protein molekülünde rastlanmıştır.
III. Organik atıkların ayrıştırıcılar tarafından parçalanmasıyla,
Bu süreçte, karbondioksit tekrar atmosfere geçer.

I. karbonun ototrof canlı tarafından alınarak organik besin ifadelerinden hangileri doğrudur?
yapısına katılması
A) Yalnız I
II. etçil canlının dehidrasyon sentezi yapması
B) Yalnız III
III. otçul canlının besinlerle aldığı karbonu vücut yapısına
C) I ve II
katması
D) II ve III
IV. etçil canlının otçul canlıyı besin olarak tüketmesi
E) I, II ve III
olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerin hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
Çözüm:
A) I - II - III - IV
Üretici canlılar ortamdaki karbondioksiti kullanarak hem be-
B) I - III - IV - II
sin üretir hem de kendi yapısına katarak biriktirir. Karbon,
C) II - III - I - IV
üretici canlıların tüketiciler tarafından kullanılmasıyla bu can-
D) III - I - IV - II lıların yapısına girer. Besinlerden enerji elde etmek amacıyla
gerçekleştirilen solunum olayı ile canlılar bulundukları orta-
E) IV - II - I - III
ma karbondioksiti tekrar verirler. Yani fotosentez ve solunum
olayları ile karbon, döngüsel bir biçimde kullanı larak ekosis-
Çözüm: teme kazandırılmaktadır. Bitki ve hayvan atıklarının toprak
altında uzun süre kalmasıyla kömür ve petrol gibi fosil yakıt-
Atmosferdeki karbondioksit üretici canlılar tarafından alınır
lar oluşur. Fosil yakıtların endüstriyel faaliyetlerde kullanımı
ve yapısındaki karbon besin sentezi ile organik besin yapı-
sonucu atmosfere fazladan önemli miktarda karbon salınımı
sına katılır. Bu üreticiyi yani bitkiyi birincil tüketici olan otçul
gerçekleşir. Karbondioksit; petrol, kömür, doğal gaz gibi fosil
hayvan yer ve karbonu alır. Otçulu etçil canlı yer. Etçil canlı
yakıtların yanmasıyla oluşabileceği gibi ölü bitki ve hayvan
besin olarak aldığı organik molekülü sindirerek açığa çıkan
atıkları ayrıştırıcılar tarafından parçalanırken de oluşur. Bu
yapı taşlarından kendi genetik şifresine uygun proteinleri de-
nedenle cevap I, II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.
hidrasyonla sentezler.
Cevap: B Cevap: E
222