Page 115 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya
P. 115

COĞRAFYA                                      ÇÖZÜMLÜ
                                                  COĞRAFYA
                                              Yerleşmeler ve Bölgeler                           SORULAR



        1.   Yeryüzünde yerleşmelerin dağılışı üzerinde etkili olan   3.   Yeryüzündeki ilk yerleşmeler, genellikle iklim koşulları-
            unsurlardan biri de beşerî faktörlerdir.           nın elverişli olduğu  akarsuların yakın çevresinde geliş-
                                                               miştir.
            Buna göre;
                                                               Aşağıdakilerden hangisi bu özelliğe sahip akarsu-
             I. göçler,
                                                               lardandır?
             II. su kaynakları,
                                                               A) Obi                     B) Nijer                    C) İndus
            III. ulaşım olanakları,
            IV. toprak verimliliği                                                 D) Kongo                  E) Amazon
            özelliklerinden hangileri bu faktörlere örnek olarak
            verilebilir?                                       Çözüm:
            A) I ve II                B) I ve III                      C) II ve III    Dünyada ilk yerleşmelerin kurulduğu alanlar; Nil Nehri
                                                               çevresi (Mısır medeniyeti), İndus ve Ganj nehirleri çev-
                                D) II ve IV                    E) III ve IV  resi (Hint medeniyeti) Sarı Irmak ve Gök Irmak nehirleri
                                                               çevresi (Çin medeniyeti), Fırat ve Dicle nehirleri arası
                                                               (Mezopotamya  medeniyeti),  Orta  Amerika  (Aztek  ve
            Çözüm:                                             Maya medeniyetleri), And Dağları etekleridir (İnka me-
                                                               deniyeti).
            Yerleşmeyi  etkileyen  beşerî  faktörler;  ekonomik  faali-
                                                               Bu durumda verilen bilgiye göre  seçeneklerde yeryü-
            yetler, ulaşım olanakları, göçler ile bilim ve teknolojideki
                                                               zünde ilk yerleşmelerin akarsu çevresinde geliştiği yer
            gelişmelerdir.
                                                               İndus nehri olacaktır.
            Bu durumda verilen öncüllerden; I. göçler ve III. ulaşım   Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.
            olanakları  yerleşmelerin  dağılışında  etkili  olan  beşerî
            faktörlerdir. II. su kaynakları ve IV. toprak verimliliği yer-                       Cevap: C
            leşmenin dağılışında etkili olan doğal faktörlerdir.
            Bu durumda yerleşmenin dağılışında etkili olan beşerî
            faktörler; I ve III numaralı özelliklerin yer aldığı B seçe-
            neği sorunun doğru cevabıdır.                  4.   Toprak meskenler, kurak ve yarı kurak iklim alanlarında
                                                               yaygın olarak görülmektedir.
                                               Cevap: B
                                                               Buna göre;

                                                                I. Orta Asya,
                                                                II. Kuzey Afrika,
        2.   Devamlı  köy  altı  yerleşmeleri,  yıl  boyunca  beşerî  ve
            ekonomik faaliyetlerin sürdüğü yerleşmelerdir.     III. Amazon Havzası,
                                                               IV. Güneydoğu Asya
            Aşağıdakilerden hangisi bu yerleşmelere örnek ola-
            rak verilebilir?                                   bölgelerinden hangilerinde, bu mesken türüyle ilgili
                                                               yapıların daha fazla görülmesi beklenir?
            A) Ağıl                      B) Kom                      C) Yayla
                                                               A) I ve II                B) I ve III                      C) II ve III
                                D) Mezra                  E) Bağ evi
                                                                                   D) II ve IV                    E) III ve IV
                                                               Çözüm:
            Çözüm:
                                                               Soruda  verilen  bölgelerden  I.  Orta  Asya  ve  II.  Kuzey
            Köy altı yerleşmeleri; yıl boyunca konaklama süresine   Afrika kurak ve yarı kurak iklim şartlarının hakim oldu-
            göre devamlı veya geçici yerleşmeler şeklinde sınıflan-  ğu alanlardır. Bu nedenle toprak meskenlerin bu alan-
            dırılır. Bu yerleşmelerin bir kısmı devamlı (mahalle, di-  larda daha fazla görülmesi beklenir. Amazon Havzası
            van, mezra, çiftlik), bir kısmı ise geçici (yayla, kom, oba,   ve  Güneydoğu  Asya  yağışın  dünyada  fazla  düştüğü
            ağıl, dam, bağ evi) yerleşmelerdir.
                                                               alanlar arasında yer aldıklarından toprak meskenlerin
            Bu durumda seçeneklerden mezra devamlı köy altı yer-  görülme olasılığı daha azdır. Sorunun doğru cevabı A
            leşmelerdendir. Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.  seçeneğidir.
                                              Cevap: D                                           Cevap: A


                                                       113
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120