Page 64 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya
P. 64

Harita
        COĞRAFYA                                   Harita Bilimi Bilimi               ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        9.   Aşağıdaki şemada kullanım amaçlarına göre haritalara   10.   Aşağıda  yer  alan  topoğrafya  haritasında  Kirazlı  ve
            bazı örnekler verilmiştir.                         Dutlu köyleri ile Kalpli Göl yer almaktadır. Haritada iki
                                                               köy arasında yer alan patika yol 4 cm, Kalpli göl ise 3

                                                               cm� olarak gösterilmiştir. (Çizgi ölçeğin boyu 2 cm’dir.)














            Şemada  numaralandırılarak  boş  bırakılan  yerlere
                                                               Buna göre izohips haritasından aşağıdaki yargılar-
            aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
                                                               dan hangisi çıkarılamaz?
                    I                    II
                                                               A)  Kirazlı ve Dutlu köyü arasındaki gerçek uzunluk 12
                                                                  km’dir.
            A) Madencilik                 Topoğrafya
                                                               B)  Haritadaki  çizgi  ölçeğin  kesir  ölçek  olarak  değeri
            B) Madencilik     İdari dağılış
                                                                  1/600.000’dir.
            C) Su ürünleri    Topoğrafya
                                                               C)  Haritada yer alan Kalpli Göl gerçekte 27 km� alan
            D) Klimatik       İdari dağılış                       kaplamaktadır.
            E) Topoğrafya     Madencilik                       D)  Her iki köy de 20 ile 40 metre yükselti aralığında yer
                                                                  almaktadır.

                                                               E)  Haritanın ölçeği iki kat küçülürse iki köy arası harita
                                                                  uzunluğu 2 cm olur.
                                                               Çözüm:
                                                               GU = HU x ÖP formülüne göre;
            Çözüm:                                             GU= 4 X 300.000
                                                               GU= 1200 000 cm
            Genel haritalar, haritası hazırlanan bölgenin doğal un-
                                                               GU= 12 km olarak gerçek uzunluğu bulduğumuzdan, A
            surlarının ve yapay unsurlarının kartoğrafik işaretler ile
                                                               seçeneğindeki bilgi doğrudur.
            gösterilmesi yoluyla bilgi veren haritalardır. Türkiye fizi-
            ki haritası, Türkiye idari bölünüş haritası; genel harita-  Çizgi ölçekte, 2 cm ile 6 km gösteriliyorsa, 1 cm ile 3
            lara örnek verilebilir.                            km gösterilir.
            Tematik  haritalar  ise  topoğrafik  altlık  harita  üzerine  o   Dolayısıyla haritanın ölçeği 1/300 000 olur. Bu nedenle
            bölge ile ilgili mekânsal verilerin aktarılmasıyla oluşan   B seçeneği yanlıştır. Sorunun doğru cevabı B seçene-
            haritalardır.                                      ğidir.
                                                               GA = HA x (ÖP)  formülüne göre;
                                                                           2
            Genel  haritalar  bölümünde  yer  alan  I  numaraya,   GA = 3 X (900 000) 2
            Topoğrafya;  Tematik  haritalar  bölümünde  yer  alan  II   GA = 270 000 000 000 cm 2
            numaraya, Madencilik yazılmalıdır.
                                                               GA = 27 km  olur. C seçeneğindeki bilgi doğrudur.
                                                                        2
            Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.                Eşyükselti eğrileri incelendiğinde, her iki köyün de 20 ile
                                              Cevap: E         40 metre yükselti aralığında yer aldığı görülür. D seçe-
                                                               neğindeki bilgi doğrudur.
                                                               E seçeneğinde yer alan haritanın ölçeği iki kat küçülür-
                                                               se iki köy arası harita uzunluğu 2 cm olur. ,ifadesi de
                                                               doğrudur.  Çünkü  haritanın  ölçeği  küçüldükçe  düzlem
                                                               üzerinde kapladığı alan daralır bu da iki köy arasındaki
                                                               mesafenin azalmasına neden olur.
                                                                                                 Cevap: B


                                                       62                                                                                                             63
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69