Page 161 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TDE
P. 161

TÜRKÇE                                      ÇÖZÜMLÜ
                                                  Cümle Türleri                                 SORULAR



        1.   (I)  Güneş  yorgun  bedenini  Keskin'in  üzerinden  sıyırıp   Çözüm:
            dinlenmeye çekilirken gecenin diri soluğu Arnavut kaldı-
                                                               I numaralı cümlede farklı yargılar bildiren iki cümle bir-
            rımı sokakların üzerine perde perde inmekteydi. (II) Gün   birine  ama  bağlacıyla  bağlanmıştır.  Bu  tür  cümlelere
            boyu tarlalarda, bahçelerde ter dökmüş toprak işçileri, ır-  bağlı cümle denir. Diğer cümleler tek yüklemden oluşan
            gatlar, ameleler bir an önce evlerine varmanın telaşı için-  basit yapılı cümlelerdir.
            deydiler. (III) Ticaretle uğraşan tüccar ve esnaf kesimi                             Cevap: A
            ise bir iş gününü daha tamamlamış olmanın huzuruyla
            dükkânlarının kepenklerini indirdi. (IV) Aceleci adımlarla
            evlerinin yolunu tutuyorlardı. (V) Gündüzün cıvıltısı, ge-
            cenin sükûnetine devrediyordu nöbeti.          4.   Aşağıdakilerden  hangisi  girişik  birleşik  bir  isim
                                                               cümlesidir?
            Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi yük-
            lemin türüne göre diğerlerinden farklıdır?         A)  Kibar, iyi yürekli, mütevazı Muhlis Bey zaten iste-
                                                                  mezdi mezar taşı.
            A)  I            B)  II          C)  III          D)  IV          E)V
                                                               B)  Eşyalarımız birer sandıkta, sandıklar da birer odada
                                                                  dururdu.
            Çözüm:                                             C)  Elleriyle duvarlara tutunarak yürürken içinde hemen
                                                                  düşmek  üzere  olduğu  bir  uçurumdan  kurtulmuş
            Yüklemin türüne göre cümleler isim cümlesi ve fiil cüm-
            lesi olarak ikiye ayrılır. I, III, IV ve V numaralı cümlelerin   olanların sevinci vardı.
            yüklemleri fiilken II numaralı cümlenin yüklemi isimdir.   D)  Yalnız başıma bir köşeye ilişirdim, kımıldamazdım,
                                               Cevap: B           susardım, beklerdim, korkudan büzülürdüm; rengi-
                                                                  min uçtuğunu hissederdim.
                                                               E)  Mahalle kahvesinin önündeki setin üstü sanki ufak
                                                                  bir bahçecikti.


        2.   Fatiş  Hatun  akşam  yemeği  telaşındaydı.  Mutfaktaki   Çözüm:
            hazırlıklara  nezaret  ediyor,  emirler  yağdırıyordu  çalı-
            şanlara. Her şey mükemmel olmalıydı. Öyle ki, sofraya   Girişik birleşik cümle, fiilimsilerden yapılan bir yan cüm-
            oturan  hiç  kimse  ağzına  atacağı  tek  bir  lokmada  bile   le ile ana cümleden oluşur. İsim cümleleri, yükleminin
            en ufacık bir kusur bulamamalıydı. Özel bir geceydi bu.   isim ya da isim soylu sözcükten oluştuğu cümlelerdir.
            Birazdan bütün aile; oğullar, kızlar, gelinler, damatlar ve
            torunlar bir araya gelecekti.                                                        Cevap: C
            Bu parçada kaç tane basit yapılı cümle kullanılmıştır?

            A)  1            B)  2             C)  3            D)  4   E)  5
                                                           5.   Korkular içindeki yolcular birbirleriyle hiç konuşmadan
            Çözüm:                                             karlar  altındaki  fakir  kasabacıkların  sokaklarına,  kırık
                                                               dökük tek katlı evlerin soluk lambalarına, uzak köylerin
            Tek yargı bildiren yani tek yüklemden oluşan cümlelere
            basit cümle denir. "Fatiş Hatun akşam yemeği telaşın-  şimdiden kapanmış yollarına ve lambaların belli belirsiz
            daydı. Her şey mükemmel olmalıydı. Özel bir geceydi   aydınlattığı uçurumlara baktılar.
            bu. Birazdan bütün aile; oğullar, kızlar, gelinler, damat-
            lar ve torunlar bir araya gelecekti." cümleleri tek yükle-     Bu cümlede kaç tane yan cümlecik vardır?
            me sahip tek yargı bildiren cümlelerdir.
                                                               A) 2        B) 3       C) 4       D) 5        E) 6
                                              Cevap: D

                                                               Çözüm:
        3.   (I) Aris'le Artin de boylu boslu, yakışıklı gençlerdi ama
            yaptıkları işler, giyimlerine Tacettin kadar özen göster-  Yan  cümlecik;  temel  cümlenin  anlamını  destekleyen,
            melerini gerektirmiyordu. (II) Aris'in ailesi çiftçilikle uğra-  genellikle fiilimsiler ve çekimli fiillerle kurulan söz ve söz
            şıyordu. (III) Hâlleri vakitleri yerindeydi. Tarlalar, bağlar   öbekleridir. Kısaca bir cümledeki fiilimsi sayısı o cümle-
            bahçeler... (IV) Keskin'in içindeki evlerinden başka bir
            de çiftlik evleri vardı. (V) Artin'se genç yaşına rağmen   deki yan cümle sayısını verir. Yukarıda verilen cümlede
            tam bir ticaret erbabıydı.                         konuşmadan,  kapanmış,  aydınlattığı  sözcükleri  birer
                                                               fiilimsi olduğu için üç yan cümlecik vardır.
            Numaralanmış  cümlelerin  hangisi  yapısı  bakımın-
            dan diğerlerinden farklıdır?                                                         Cevap: B
            A)  I             B)  II            C)  III           D)  IV           E)  V



                                                       159
   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166