Page 131 - Osmanlıca 10 (Tüm Kitap)
P. 131

ALTINCI ÜNİTE                                                            129


            Okuma Metni



                                                           GÜZEL YAZI ÜZERİNE

                                            Hüsnühat, kelime olarak "güzel yazı" anlamına gel-
                                         mektedir. Istılah olarak ise İslam yazısının estetik endi-
                                         şelerle birlikte yazılması manasına gelir.

                                            Arap yazısı başlangıçta çok iptidai olduğu gibi ha-
                                         reke ve birbirine benzeyen harf şekillerini ayıran nok-
                                         talardan da mahrumdur. Bütün bunlar Arap yazısına
                                         sonradan ilave edilmiştir. İlk iki asırda yazının imla geli-
                                         şimi üzerinde durulmuş ancak ondan sonra estetik ya-
                                         pısıyla ilgili gelişmeler başlamıştır.

                                            Aslında başlangıcından itibaren yazı estetiği üzerin-
                                         de çalışmalar yapılmış, basit de olsa birtakım kaideler
                                         konmuştur. Hz. Ali kâtibine, "Mürekkebini karıştır, kale-
                       Sülüs             min ucunu uzun tut, satırlar arasında tenasübe riayet
                                         et." demek suretiyle yazı ile alakalı ilk estetik kaideleri
                                         beyan etmiştir. Estetik kaidelerine dikkat edilerek yazıl-
                                         mış bir yazı, aynı zamanda doğru ve okunaklı bir yazı
                                         anlamına da gelir.


                                            "Allah güzeldir ve güzeli sever." mealindeki kutsi ha-
                                         dis, insanın eşyaya bakış açısının ne olması gerektiğini
                                         ortaya  koyan  güzel  bir  tespittir.  İnsan  hayatında  var
                                         olan her şeyin güzel olmasına dikkat gösterilmesi, şu-
                                         urlu insan için gerekli bir hedeftir. Kur’an-ı Kerim ve Hz.
                                         Peygambere ait her türlü hususun tespiti, güzel sözlerin
                                         insanlara yazı ile aktarılmasında kullanılan yazıya da
                                         metin kadar özen gösterilmesi Müslümanların hedefle-
                                         rinden olmuştur.
                       Nesih
                                            Aslında  güzel  yazıda,  sözün  güzelinin  kullanılması,
                                         Osmanlı yazı sanatındaki estetiğin ana unsurunu oluş-
                                         turmuştur.  Genellikle  cami  ve  mescit  giriş  kapılarına,
                                         "Oraya güven içinde esenlikle girin." ve "Selam size,

                                         hoş geldiniz! Temelli olarak buraya girin." mealindeki
                                         ayetler, içerilere ise Kur’an ve hadislerden güzel nasi-
                                         hatler müminlerin nazarına verilir. Bu bazen "Ölünceye
                                         kadar Rabbine kulluk et.", "Dikkat edin, kalpler ancak
                        Talik            Allah’ı  anmakla  huzura  kavuşur."  mealinde  ayetler
   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136