Page 72 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 1.Ünite

SAĞLIK BİLGİSİ 1.6.2.1. Hasta/Yaralının Durumunun Değerlendirilmesi

‘‘Sonsuz yaşayacakmış gibi öğrenin, yarın ölecekmiş gibi
yaşayın.’’ (Mahatma Gandhi)
1. ÜNİTE dıktan sonra hasta veya yaralının durumunu değerlendirmelidir. Hasta/yara-
İlk yardımcı olay yerini değerlendirip gerekli güvenlik önlemlerini al-

lının durumunun değerlendirilmesinin amacı;

• Hastalık ya da yaralanmanın
ciddiyetini değerlendirmek,
• İlk yardımın önceliklerini belirlemek,
• Yapılacak ilk yardım yöntemini
belirlemek,
• Güvenli bir müdahale sağlamaktır.

Hasta/yaralının durumunun değerlen-
dirilmesinde bilincine, solunum yolu açık-
lığına (A), solunumuna (B) ve dolaşımı-
na (C) bakılır (Görsel 1.80).

84
Görsel 1.80 Bilincin Değerlendirilmesi: Hasta/yaralıya sözlü uyaranla ya da ha-
İlk yardımın ABC’si fifçe omzuna dokunarak “İyi misiniz?” diye sorularak bilinç durumu değer-
lendirilmesi yapılır (Görsel 1.81). Bilinç durumunun değerlendirilmesi daha
sonraki aşamalar için önemlidir. Buna göre hasta/yaralının değerlendirilme
aşamaları şunlardır:

Solunum Yolu Açıklığının Değerlendirilmesi
• Özellikle bilinç kaybına uğrayan kişilerde dilin
geri kaçması, ağızda kusmuk, yabancı cisim
bulunması gibi nedenlerden dolayı solunum
yolu tıkanabilir. Havanın akciğerlere ulaşabil-
mesi için hava yolunun açık olması gerekir.
• Hava yolu açıklığı sağlanırken hasta/yaralı;
baş, boyun, gövde ekseni düz olacak şekilde
yatırılmalıdır.
• Bilinç kaybı belirlenmiş kişide ağız içine önce
Görsel 1.81
Bilincin değerlendirilmesi göz ile bakılmalı, eğer yabancı cisim var ise
işaret parmağı yandan ağız içine sokularak
cisim çıkartılmalıdır.
• Daha sonra bir el hasta/yaralının alnından
desteklerken, diğer elin 2 parmağı ile alt çe-
nenin ucundan, çenenin kemik kısmından tu-
tularak baş hafifçe geriye doğru itilerek “baş
geri-çene yukarı pozisyonu” verilmelidir (Gör-
sel 1.82). Bu işlemler sırasında sert hareket-
lerden kaçınılmalıdır.

Görsel 1.82
Baş geri-çene yukarı pozisyonu