Page 82 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 1.Ünite

SAĞLIK BİLGİSİ 3. Deri Yoluyla Zehirlenmeler: Zehirli madde vücuda doğrudan deri aracılığı

ile girer. Bu yolla olan zehirlenmeler; böcek sokmaları, hayvan ısırıkları, ilaç
enjeksiyonları, saç boyaları, zirai ilaçlar gibi zehirli maddelerin deriden emil-

1. ÜNİTE mesi ile oluşur. Aynı zamanda bilinçli veya bilinçsiz olarak kullanılan kozme-
tik ürünler içerisinde zehirleyici (formaldehit, paraben, sentetik renklendirici,
fitalat, SLS vb.) birçok kimyevi madde bulunmaktadır. Bu ürünler çok ciddi
deri hastalıklarına, zehirlenmelere ve kansere yol açabileceğinden kullanıl-
maması gerekmektedir.
Antibakteriyel sabunlarda triclosan denilen ve
bakterileri öldürme gücü bulunan maddeler, ya-
rarlı bakterileri öldürerek bakteri direncine yol
açmaktadır. Bu sabunlar hormonal bozukluklara,
hatta uzun vadede kansere neden olabilmektedir.
Deri yolu ile zehirlenmelerde belirti ve bulgular
etkilenme durumuna göre lokal veya genel olabilir.
• Deride hafif tahrişten kimyasal yanığa
kadar kızarıklık, kaşıntı vb. reaksiyonlar
(Görsel 1.96)
• Gözlerde yanma, baş ağrısı, vücut ısısında
Görsel 1.96 artma
Kızarıklık • Düzensiz solunum, şok belirtileri
94
Deri Yolu ile Zehirlenmelerde İlk Yardım

• Yaşam bulguları (ABC) değerlendirilir.
• Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir.

• Zehir bulaşmış giysiler çıkartılmalıdır.
• 15-20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanmalıdır.
• Tıbbi yardım istenmelidir (112).
Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM)

Zehir Danışma Merkezleri zehirlenme olgularına ilişkin danışman-
lık hizmeti veren kurumlardır. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha
Merkezi Başkanlığı bünyesinde bulunan Zehir Araştırma Müdürlüğüne bağlı
olarak 23.06.1986 yılında Ulusal Zehir Danışma Mer-
kezi’nin (UZEM) kurulma çalışmaları başlamıştır. Tür-
kiye’de ilk Zehir Danışma Merkezi 23.03.1988 tarihin-
de kurulmuştur. UZEM’de sorumlu doktor, danışman
hekim (tedavi yönlendirici ekip), yardımcı sağlık perso-
neli (vaka karşılama ekibi), görev yapmaktadır. UZEM,
ülkemizde tedavi maksatlı kullanılan ilaçlar, böcek ilaç-
ları, tarım ilaçları, mantarlar, çeşitli bitkiler, zehirli hayvan
ısırıkları ve sokmaları ile gelişen zehirlenmelerde hem
halka hem de sağlık çalışanlarına 24 saat danışmanlık
hizmeti vermektedir.

UZEM İhtiyaç duyulduğunda Türkiye’nin her
yerinden 114 numaralı telefon hattından ücretsiz ola-
rak aranabilir (Görsel 1.97).
Görsel 1.97
UZEM