Page 37 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 2.Ünite

Sürücülerin yol güvenliğine dikkat ederek ka-
zaları önleyecek şekilde araç kullanmaları gerektiğini Tablo 2.2 Çarpma hızı ile ölüm riski oranı TRAFİK KÜLTÜRÜ

bilmeleri çok önemlidir. Trafik kazalarının en önemli
nedenlerinden biri aracı hızlı kullanmaktır. Hız arttık-
%100
ça aracın kontrol edilmesi de o oranda güçleşir. Bu
durum bazı hâllerde çevresel koşullarla birleşerek %80 2. ÜNİTE
kazaya yol açabilir. Özellikle hız sınırına uyulma- %60
sının zorunlu olduğu dönemeçler ve eğimli yol ke-
%40
simleri söz konusu olduğunda yüksek hız, doğrudan
doğruya kaza nedeni olabilmektedir. Yol üzerinde bir %20
engelle karşılaşan aracın hızı ne kadar yüksek ise
%0
doğru noktada durması o kadar zorlaşmakta, bu da
0 10 20 30 40 50 60 70
kaza ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Kaza ihtimali ve Çarpma Hızı (km/sa.)
kaza sonuçları ile ilişkisi nedeniyle hız, temel bir risk
faktörü olarak kabul edilmektedir.
Kara yollarında araçların hızlı kullanımının önüne geçilmesi, kaza
oranlarının azalmasını sağlayacaktır. Tüm dünyada yapılmış birçok araştır-
ma hız ile kaza riski arasındaki ilişkiyi açıkça ortaya koymaktadır. Yapılan
araştırma sonuçlarına göre hız arttıkça trafik kazalarındaki yaralanma ve
ölüm oranlarının arttığı, hız düştükçe kazalardaki ölüm ve yaralanma oranla-
rının azaldığı görülmektedir (Tablo 2.2). Araç ne kadar yüksek hızla seyredi-
yorsa çarpma anında aracın içinde bulunan insanlar ve aracın çarptığı yaya, 137
araç ya da engel o oranda zarar görmektedir. Saatte 80 km hızla seyreden
bir araçta bulunan bir kişinin ölme ihtimali, saatte 30 km hızla giden bir araçta
bulunan bir kişiye göre 20 kat daha fazladır. Yayalar ve bisikletliler gibi daha
savunmasız yol kullanıcıları söz konusu olduğunda kaza sonucu çok daha
ağır olabilmektedir. Trafikte yaya olarak bulunan bir kişiye 30 km/sa. ya da
daha düşük hızda giden bir aracın çarpması durumunda yayanın hayatta
kalma ihtimali %90 iken çarpan aracın saatte 45 km hızda olması hâlinde
yayanın hayatta kalma ihtimali %50’ye düşmektedir. Saatte 80 km hızla gi-
den bir aracın çarpması hâlinde ise yayanın hayatta kalma ihtimali hemen
hemen yok gibidir.
Buna göre sürücüler;
• Kavşaklara, tepe üstlerine, yaya ve hemzemin geçitlerine, tünelle-
re, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken; dönemeçlere, yapım ve
onarım alanlarına girerken; dönemeçli yollarda ilerlerken hızla-
rını azaltmak (Görsel 2.42),
• Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine; görüş,
yol, hava ve trafik durumunun getirdiği şartlara uydurmak,
• Bir başka aracı izlerken arada güvenli bir mesafe bırakmak,
• Önlerinde giden araçları, aracın cinsi itibariyle yapabile-
cekleri azami hızlarının yarısı kadar metreden az olmaya-
cak şekilde takip etmek zorundadırlar.
Aracı hızlı kullanmanın yanında belirlenen hız sınırlarının altında araç kullan-
mak da trafikte olumsuzluklara yol açabilir. Buna göre sürücülerin
Görsel 2.42
• Zorunlu bir neden olmadıkça araçlarını diğer araçların ilerleyişine en- Afiş
gel olacak şekilde yavaş sürmeleri,
• Belirlenen hız sınırının çok altında ve trafiğin akışına engel olacak
şekilde yavaş sürmeleri,
• Güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dışında
başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz
ve ani yavaşlamaları yasaktır.