Page 161 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)

Türkiye’nin İdari Örgütlenmesi

g) Kamu hizmetlerinde bilgi teknolojilerinden etkili ve yaygın şekilde
yararlanılır.

ğ) Kamu kurum ve kuruluşları insan gücü, bilgi birikimi ve maddi
kaynaklarını etkili ve verimli şekilde kullanır; bu amaçla kendi
aralarında iş birliği yapar.

h) Kamu hizmetlerinin usul ve standartları belirlenerek hizmetten
yararlananların bunları önceden bilmesi sağlanır. Kamu kurum ve
kuruluşlarının yöneticileri, hizmetlerin bu standartlara uygun şekilde
yerine getirilmesinden ve hizmetten yararlananların ihtiyacına
uygunluğunu sağlamakla yükümlüdür.

ı) Kamu kurum ve kuruluşlarınca, gerçek ve tüzel kişilerden, sadece
hizmet usul ve standartlarında öngörülen bilgi ve belgeler istenebilir.
Bilgi ve belge istemine ilişkin usul ve standartlar; etkililiği, verimliliği ve
basitleştirmeyi sağlamak amacıyla düzenli olarak gözden geçirilir.

i) Kamu kurum ve kuruluşları, görev olarak verilmeyen ve kuruluşun
amacıyla ilgili olmayan alanlarda işletme kuramaz, mal ve hizmet
üretimi yapamaz.

Bu amaçla; personel, bina, araç, gereç ve kaynak tahsis edemez.

5.1.1. Türkiye Cumhuriyeti’nin Yönetim Yapısı

Ülkemizde merkezden yönetim ve yerinden yönetim olmak üzere iki yöne-
tim biçimi olduğunu ünitemizin başındaki bilgi köşesinde görmüştünüz. Yine
aynı bilgi köşesinde Anayasa’mızın 123. maddesine göre merkezden yöne-
tim ve yerinden yönetim esaslarının bir arada kullanılacağı belirtilmiştir. Bu
yönetim sistemlerinin ne ifade ettiği aşağıda belirtilmiştir.
a) Merkezden Yönetim

Ülkeye sunulacak hizmetlerin tek bir merkezden yani “başkent”ten yürütül-
mesidir. Genel nitelikteki kamu hizmetlerine ilişkin politika, karar ve yürütme
fonksiyonları, merkezî hükûmetin emir ve komutasındaki organlar tarafın-
dan yerine getirilir.

Devletin yapacağı hizmetler, başkentte bulunan ve sayıları sınırlı olan bir
veya birkaç yetkili tarafından planlanır, düzenlenir ve yürütülür. Ancak bu
yetkililer, bütün idari hizmetleri yürütemeyeceğinden merkezdeki yetkililerin
yanı sıra bütün ülkeye yayılmış bir taşra teşkilatına da ihtiyaç vardır. Taş-
ra teşkilatındaki yetkililer, başkent teşkilatındaki yetkililer tarafından atanır;
başkent yetkililerinden emir ve talimat alırlar. Dolayısıyla yetkileri sınırlıdır.

Merkezden yönetimde, idari hizmetlerin gerçekleştirilmesi için gereken bü-
tün araç gereç ve maddi kaynaklar, merkezde toplanmıştır.

159