Page 3 - Biyoloji 11 | 1. Ünite

SENTETİK KEMİK İLİĞİYLE KAN HÜCRELERİ ÜRETİLDİ

İçindeki kemik iliği sayesinde sağlıklı kan hücreleri üretebilen kemik benzeri bir
implant geliştirildi. İmplantın mevcut tedavilerin yan etkilerini bertaraf etmesi ve
bazı kan ve bağışıklık hastalıklarının tedavisinde kullanılması umuluyor. Kemiklerin

merkezinde bulunan kemik iliğinin görevlerinden biri kök hücrelerden kırmızı kan
hücreleri üretmek. Bu kök hücrelere saldıran bazı bağışıklık hastalıklarında ya da
vücudun yeterince kan hücresi ya da pıhtılaşma faktörü üretemediği bazı anemiler-
de kemik iliği nakli gerekiyor. Bu nakillerde bir vericiden alınan kök hücreler alıcının
kendi kök hücrelerinin yerine konuyor, ancak önce alıcının kendi kök hücrelerinin
radyasyonla ya da ilaçla yok edilmesi gerekiyor. Bu da pek çok yan etkisi olabilen bir
işlem. Yeni implant işte bu durumu ortadan kaldırıyor.

İmplantın iki ana kısmı var: Kemik benzeri dış yapı ve içteki ilik. Dış yapıdaki
kalsiyum fosfat mineralleri vericiden alınan kök hücrelerin hücrelere dönüşüp kemik
oluşturmasını sağlar. İç kısım ise vericiden gelen kemik iliği kök hücreleri için yuva
oluşturur.
İmplant, farelerin deri altına yerleştirildiğinde kemik benzeri bir yapıya dönüşüp
iş gören bir ilik oluşturdu. İmplantın içinde verici kaynaklı kök hücrelerin oluşturduğu
kan hücreleri dolaşıma girip alıcının kendi kan hücreleriyle karıştı. Altı ay geçtiğinde
hem verici kaynaklı kan hücreleri hem de alıcının kendi hücreleri vücutta aynı anda
bulunuyordu. Böylece sentetik kemik iliği ile kan hücreleri üretimi sağlanmış oldu.

(Düzenlenmiştir.)
Bilim ve Teknik Dergisi, Haziran 2017

HAZIRLAN
YORUM

1. Kanın görevleri nelerdir?
2. Kan, vücuttaki tüm dokulara nasıl taşınır?
3. Dolaşım sisteminin vücut için önemi nedir?

107