Page 14 - Biyoloji 11 | 2. Ünite

KOMÜNİTE VE POPULASYON EKOLOJİSİ
PARAZİTLİK

İki organizmadan birinin yarar diğerinin zarar gördüğü etkileşimlerden biri de parazitliktir, “+, −”
olarak ifade edilir. Parazitlikte bir organizma diğerine bağlı yaşar. Üzerinde yaşadığı canlıdan beslenen ve
ona zarar veren canlıya parazit, zarar gören canlıya konak denir. Parazitler, genellikle konağa göre daha
küçük vücut yapısına sahiptir. Parazitlerin birçoğu, üzerinde yaşadıkları konağın hastalanmasına neden
olurken bazıları, konağın yaşamını yitirmesine neden olabilir. Parazitlerin bakteri, virüs, protista veya
mantar gibi tek hücreli mikroorganizmalarının yanı sıra çok hücreli bitkisel ve hayvansal türleri de vardır.
Bitkisel parazitler, kökü andıran emeçleri sayesinde başka bir bitki üzerinden ihtiyaç duyduğu besinle-
ri alan bitkilerdir. Yarı parazit ve tam parazit bitkiler olmak üzere iki grupta incelenir.

Yarı parazit bitkiler, emeçlerini üzerinde yaşadığı bitkinin odun borusuna kadar uzatarak su ve mi-
neralleri alır. İhtiyaç duyduğu besini fotosentez yaparak kendileri üretir. Ökse otu yarı parazit bitkilere
örnektir (Görsel 2.1.13).

Görsel 2.1.13: Ağaç dalları üzerinde yarı parazit ökse otu
Tam parazitler bitkiler, kloroplastları olmadığından fotosentez yapamaz. Emeçleriyle konak bitkinin odun
borusundan su ve mineral ihtiyacını, soymuk borusundan ise organik besin ihtiyacını karşılar. Canavar otu
ve küsküt otu tam parazit bitkilere örnektir (Görsel 2.1.14).

Kapari bitkisi üzerinden beslenen canavar otu Katırtırnağı üzerinden beslenen küsküt otu
Görsel 2.1.14: Tam parazit bitki örnekleri
212