Page 11 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri-2
P. 11
Çoktan Seçmeli
5) Gâzâlî’ ye göre akıl hakikatin tümünü değil, belli 7) İbn Haldun “Mukaddime” adlı eserinde asabiyet
bir kısmını bilebilmektedir. Hakikatin tümü ise aklı aşan kavramı üzerinde durur. Asabiyet kabileyi veya topluluğu
bir durumdur. Akıl, hakikate değil ama kendi sınırları bir arada tutan, düşmanlara karşı koymada birlik ve
içerisindeki bilgiye ulaşabilme imkânına sahiptir. Hakikat beraberlik sağlayan bir güçtür. Devletlerin bir organizma
hiçbir şekilde aklın kendi kavrayışı ile sınırlandırılabilecek gibi doğup, gelişip öldüğünü yani yıkıldığını düşünen
bir şey değildir. Bütün varlığın zemini olan ontolojik İbn Haldun’a göre, devleti dağılmaktan koruyan güçlü
gerçeklik yani hakikat aklı da aştığı için, rasyonel asabiyet duygusudur. Başka bir deyişle asabiyet zayıflığı
düşünceye kapalıdır. devleti yıkılmaya sürükler.
Buna göre hakikat-akıl ilişkisi aşağıdaki İbn Haldun’un bu açıklamaları aşağıdaki
yargılardan hangisi ile ifade edilir? problemlerden hangisi ile ilişkilidir?
A) Akıl, sınırlı bir varlık olduğundan hakikati A) Yaratıcının varlığını kanıtlama sorunu
kavrayamaz.
B) İrade özgürlüğü problemi
B) Mutlak bilgiye ulaşmada akıl yeterlidir. C) Toplumsal yaşam problemi
C) Sezgiyle hakikat kavranamaz.
D) Vahyin imkânı problemi
D) Akıl Tanrı’yı bilme aracıdır.
E) Ruhun ölümsüzlüğü problemi
E) Tanrı rasyonel bir varlıktır.
6) Orta Çağ Avrupa’sında birçok alanla birlikte felsefe 8) İslam felsefesinde irade özgürlüğü problemi
de dinin yani kilisenin egemenliği altına girmişti. konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır.
Felsefe dinin çizdiği sınırlar içerisinde dolaşıyor ve
dini temellendirmeye çalışıyordu. Dinin egemenliğini Buna göre;
güçlendirmek için elinden geleni yapıyordu. • Davranışı yaratan Allah’tır.
• Davranışı tercih eden ve insana yaptıran Allah’tır.
Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine • İnsan kendi davranışlarından sorumlu değildir.
ulaşılamaz?
Verilen özellikler aşağıdaki görüşlerden hangisine
A) Orta Çağ'da felsefe ve din aynı amaca hizmet aittir?
etmiştir.
A) Mu’tezile
B) Felsefe Orta Çağda rasyonellikten uzaklaşmıştır.
C) Orta Çağ Avrupa’sında din adamları rasyonel B) Eş’ariyye
düşünceyi benimsemişlerdir. C) Maturidiyye
D) Orta Çağ’da felsefe dinin egemenliği altında D) Cebriye
kalmıştır. E) Dehriye
E) Orta Çağ Avrupa’sında felsefenin temel konusu din
olmuştur.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 11 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ