Page 14 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri-2
P. 14
Beceri Temelli
Aşağıdaki metni okuyup ilgili soruları cevaplayınız.
DÜŞÜNCENİN ETKİSİ
İslâm dünyasında felsefi düşüncenin bir ekol olarak başlayıp kurulması, iç ve dış birçok sebebin yanında, özellikle Grek
filozoflarının eserlerinin bilhassa Süryânice ve Grekçe’den Arapça'ya yapılan ilk çevirileriyle aynı zamanlara rastlar. Ancak
İslâm felsefesinden en mühim etkiye sahip olan Yunan felsefesinin tesiri doğrudan olmayıp, Helenistik felsefe yani,
İskenderiye yoluyla olmuştur. Zira milâdî altıncı yüzyılın başlarında dağılan Atina okullarındaki düşünürlerden bazıları
İskenderiye’ye, bir kısmı da Suriye’deki merkezlere gitmişti. Buralarda Eflatun (Platon) ve Aristo’yu açıklayarak bir felsefe
oluşturmuşlardı. Sözü edilen merkezlerde önceleri Yunanca yazılar eserler sonradan Süryanice ve Arapça'ya çevriliyordu.
İşte İslâm dünyasında daha sonra Arapçaya intikal ettirilen ve İslâm felsefesinin kuruluşunda tesiri olan eserler ilk planda
bunlar olmuştur. Bunlara daha yedinci miladi yüzyılın ortalarında müslüman Arapların fethettiği Suriye ve İran’daki
Hristiyan ve Yahudi manastırlarındaki ilmi faaliyetleri de ilave etmelidir. Buralarda Yunan felsefesinin, özellikle de Eflatun,
Aristo ve yeni Eflatunculuğun Hristiyanlıkla meczedilmiş eserleri, Arapça'ya yakın bir dil olan Süryanice yazılıyordu. Keza,
sözü edilen merkezlerden bazıları tamamen İlâhiyata (teoloji) dair düşünceler geliştirirken, felsefe de dini bir hüviyet
kazanıyordu. Diğer yandan, gramer, hitabet, felsefe, tıp, musiki, aritmetik, geometri ve astronomi bu okulların yaptığı
önemli çalışma alanlarını teşkil ediyordu. Urfa (Edese), Nusaybin (Nisibe), Harran, Cundeşapur ve Antakya da o dönemin
başta gelen bilim ve kültür merkezleriydi.
Hasan Atsız, "İslâm Felsefesi" eserinden alıntılanmıştır.
1. Metinde geçen “… felsefe de dinî bir hüviyet kazanıyordu.” cümlesi ile anlatılmak istenen nedir?
.............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
2. 8-12. yüzyıl arasındaki çeviri faaliyetlerinin İslam felsefesine ve Batı felsefesine etkileri neler olabilir?
Değerlendiriniz.
.............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
ORTAÖĞRETİM 14 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
