Page 14 - Felsefe 10 | Çalışma Defteri 7

Açık Uçlu Sorular-I

Aşağıda yer alan metni okuyarak soruları cevaplayınız.

SİYASET FELSEFESİ

Günümüzde genel anlamıyla siyaset; devlet işlerini ve devlet ile
birey ilişkilerini düzenleme, bu ilişkilerde ortaya çıkan sorunları çözme

etkinliği olarak tanımlanabilir.
Siyaset felsefesi, siyasetin ne anlama geldiğini, devletin, devlet
şekillerinin, iktidarın ve egemenliğin ne olduğunu, iktidarın kaynağını,

birey ve devlet ilişkilerini araştıran felsefe dalıdır. Siyaset felsefesinin iki
ana probleminden biri devlet ve düzen, diğeri birey ve devlet ilişkisidir.
Düzen kavramı birçok öğenin, içinde her birinin belli bir yeri bulunan bir birlik kurmak için bir araya
gelişi anlamına gelir. Bunu topluma uygularsak bireylerin karşılıklı ilişkilerinin düzenlenmesi, uymaları gereken
kuralların belirlenmesi, haklarının hukuk temelleri üzerine oturtulması “düzen” demektir. Bir başka deyişle dü-

zen, bireylerin karşılıklı güven içinde yaşadıkları siyasi, hukuki, ahlaki ve kültürel bütündür.
Devlet, bireylerin karşılıklı ilişkilerini düzenleyen bir hukuk sistemine dayanır. Bu düzen içinde
bireyler, hayatlarını güven içinde sürdürürler ve toplumsal, kültürel varlıklarını yine bu devletin sağladığı

güven içinde geliştirirler. Bu nedenle nerede devlet varsa orada bir toplumsal düzen vardır.
Öbür yandan devletin bir anlaşma ile ortaya çıkan yapay bir varlık değil, “doğal bir varlık” ol-
duğunu savunan görüşler de vardır. Buna göre doğadaki düzenin bir devamı olan devlet diğer canlılar
gibidir, büyük bir organizmadır, doğal bir varlıktır.
Toplum meydana geldikten ve devlet kurulduktan sonra da insan, mutlu yaşayabileceği bir

devlet arayışı içine girer. Böyle bir devlet, ideal düzeni yansıtacak bir devlet olacaktır.
Düşünce dünyasında, ideal düzen arayışı, birbirine karşıt iki görüşün ortaya çıkmasına neden
olmuştur. Birincisi, ideal bir devlet modelinin olamayacağını ileri süren görüş, öbürü de böyle ideal bir

devlet modelini tasarlayan ve kurgulayan anlayış.
Bu görüşü savunan düşünürler, tasarladıkları ideal düzeni özgürlük, eşitlik, adalet ölçülerine
dayandırmışlardır.
Bireylere ve toplumun bütününe mutluluk sağlayan devleti, mevcut devletler arasında bula-
mayan kimi düşünürler, ideal bir devlet tasarımı yapmak isterler. Tasarlanan böyle bir devlete ütopik

(hiçbir yerde var olmayan) devlet denir.

İsmail Tunalı’nın Felsefeye Giriş adlı eserinden derlenmiştir.

ORTAÖĞRETİM 14 FELSEFE-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ