Page 29 - Coğrafya 12 | 2.Ünite
P. 29

Somut veriler ışığında sınıflandırılmış bölgelere şekilsel bölgeler denir. Şekilsel bölgeler; toprak, su, tarım,
            hayvancılık, nüfus, yerleşme ve sanayi gibi hem doğal hem de beşerî unsurların ölçülüp sınıflandırıldığı
            alanlardır. Bu tür bölgeler, doğal ve beşerî açıdan incelenerek ikiye ayrılır. Şekilsel bölgelerin ölçüm ve
            sınıflandırmasının yer şekilleri, toprak ve iklim gibi doğal konulara göre belirlendiği bölgelere doğal şekil-
            sel bölgeler; nüfus, tarım ve yerleşme gibi beşerî konulara göre belirlendiği bölgelere ise beşerî şekilsel
            bölgeler denir.
            İşlevsel bölgeler; ekonomik ve kültürel yönden yerel, bölgesel, ulusal ve küresel çapta diğer bölgelerle
            etkileşim gösteren bölgelere denmektedir. Bu bölgelerin belirlenmesinde insan faaliyetlerinin doğal ortam
            içinde oluşturduğu sosyoekonomik ortam (beşerî veya kültürel) etkili olmuştur. Türkiye’de işlevsel bölge-
            ler, bir merkez etrafında gelişmiştir. Bu merkez, çeşitli faaliyetlerin işleyişini kontrol eden ve düzenleyen
            bir odak noktası konumundadır. Merkezler arasındaki etkileşimin artmasına bağlı olarak bölgelerin işlevsel-
            likleri artabilir ya da azalabilir. Türkiye’nin bu kriterlerle oluşturulan işlevsel bölgelerini dört başlık altında
            incelemek mümkündür.



              2 1     1 İşlevsel Yönetim Bölgeleri



            Devletin ülkeyi kolayca yönetmesi, hizmetlerin yurt geneline ulaşımının sağlanması, denetim için yasaların
            dikkate alınmasıyla ayrılan bölümlere göre yönetilen bölgelere işlevsel yönetim bölgeleri denir.

            Ülkemizde yönetim; yerel ve merkeze bağlı yönetimler olarak ikiye ayrılır. Yerel yönetimler; belediye
            (büyükşehir, il, ilçe, belde) ve muhtarlıklardır (Harita 2.1). Merkeze bağlı yönetimler ise valilik ve kayma-
            kamlıklardır.







                                                                                                         K
                Tekirdağ  İstanbul                                                                    ½
                               Kocaeli                    Samsun
                                 Sakarya                           Ordu       Trabzon
                       Bursa
                                          Ankara                                       Erzurum
                 Balıkesir       Eskişehir

                   Manisa
                                                         Kayseri      Malatya
                İzmir                                                                                Van
                 Aydın   Denizli         Konya                  K. Maraş        Diyarbakır

                   Muğla                                 Adana            Şanlıurfa  Mardin
                               Antalya                             Gaziantep
                                               Mersin
                                                            Hatay                   0    100   200   300 Km

                 Harita 2.1: 2018 yılı itibarıyla büyükşehir belediyesine sahip iller















                                                                                                             75
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34