Page 8 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Coğrafi ortamın iki ögesi olan doğa ve insan, sürekli etkileşim
hâlindedir. Bazen doğa koşulları insan yaşamına yön verirken ba-
zen de insan, ihtiyaçları doğrultusunda doğaya müdahalelerde bu-
lunur. Bu anlamda insan; doğal ortamdan ihtiyaçlarını karşılarken
bilinçli davranmalı ve davranışlarının sorumluluğunu almalı doğa-
yı işleyiş kurallarına göre kullanmalı, doğayı kirletmeden ve ona
zarar vermeden doğayla uyumlu bir şekilde yaşaması gerektiği
gerçeğini asla unutmamalıdır.
Ders İçi Çalışma

Aşağıda, insanların doğal ortamı nasıl kullandığına dair gör-
seller verilmiştir.

A B

C D

İnsanların doğayı kullanma biçimlerini doğal ortama
uyumluluk açısından değerlendiriniz.

Okuma Metnİ çocuklarınıza da öğretmelisiniz. nedir? Eğer bütün hayvanlar
ŞEF SEATTLE’IN (SİYEDIL) Dünya, beyaz adamın kardeşi biterse insan ruhu büyük yalnız-
MEKTUBU değil düşmanıdır ve beyaz adam lığından ölür. Çünkü hayvanlara
Bu mektup; 1854’te Kızılderili onu fethettiği zaman ilerlemeye ne olursa kısa süre içinde insana
Şef Seattle tarafından halkının devam eder. Çocuklardan dün- da aynısı olur. Her şey birbirine
topraklarını satmasının istenme- yayı kaçırır. Dünya’ya ve göğe bi- bağlıdır.
si üzerine yazılmış, UNEP (Bir- rer malmış gibi davranır. İştahı, Çocuklarınıza bizim çocuk-
leşmiş Milletler Çevre Programı) dünyayı yiyip bitirecek ve geride larımıza öğrettiğimizi öğretin.
bu mektup için “Çevre üzerine sadece bir çöl bırakacaktır. Dünya annenizdir. Dünyaya ne
yapılmış en güzel ve en içten Hava, Kızılderili için değer- olursa dünyanın oğullarına da
anlatım.” ifadesini kullanmıştır. lidir. Çünkü her şey aynı nefesi aynısı olur. Eğer insanlar yere
Washington’daki (Vaşington) paylaşır. Soluduğu hava, beyaz tükürürse kendi üzerlerine tükü-
büyük şef topraklarımızı almak adamın dikkatini çekmiyor gibi. rürler. Dünya insana ait değildir.
istediğini söylemiş, biz teklifini Ama eğer size toprağımızı sa- İnsan dünyanındır.
düşüneceğiz. Gökyüzünü, topra- tarsak havanın bizim için değerli Eğer toprağımızı satarsak
ğın ısısını nasıl alıp satabilirsiniz? olduğunu hatırlamalısınız çünkü onu bizim sevdiğimiz gibi sevin.
Eğer biz havanın tazeliğine ve hava, sağladığı tüm yaşamla Onunla bizim ilgilendiğimiz gibi
suların parıltısına sahip değilsek aynı ruhu taşır. ilgilenin ve bütün gücünüzle,
onları nasıl satın alabilirsiniz? Bu Eğer kabul etmeye karar ve- bütün aklınızla, bütün kalbinizle
dünyanın her parçası benim ve rirsek bir şart koyacağım. Beyaz onu çocuklarınız için koruyun ve
insanlarım için kutsaldır. Eğer size adam bu toprağın hayvanlarına sevin.
toprak satarsak onun kutsal ol- kardeşleri gibi davranacak. (Komisyon tarafından
duğunu hatırlamalısınız ve bunu Hayvanlar olmadan insan düzenlenmiştir.)

20
ı ı| |ı ı