Page 5 - Felsefe 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl Felsefesi

Uygulama

Aşağıdaki sözleri okuyup bu sözlerden hareketle verilen soruları cevaplayınız.

Sen bilgin bir adamsın, bunları bilmen gerek. Ey
Gılgamış! Bulamayacağın ölümsüzlüğü aramak için
kaybettiğin zamana yazık olmuş. Sana verilen bu yaşamın
tadını çıkarmaya bak! Gece gündüz keyiflen. Her gününü
üzüntüyle değil sevinçli geçirmeye çalış (Görsel 1.2).
Gılgamış Destanı

Görsel 1.2: Sümer kil tabletleri

Brahman Harisvâmin’in karısı ortadan kaybolur. Brahman
günlerce onu arar. Her tarafa bakar ama bulamaz. Keder için-
de yollara düşer. Sıcak bir günde yaşlı bir karı-kocanın evine
gelir. Burası bir tür “aş evi”dir. Yaşlı kadın Brahman’a pirinç ve
süt dolu bir kap yemek verir ve onu, bu düşkünler evine lâyık
olmayan soylu bir kişi olarak gördüğü için yemeğini dere ke-
narında yemesini ister. Harisvâmin de öyle yapar. Bir ağacın al-
tında yemeğini yerken ağacın üstünde duran bir çaylağın pen-
çesinde tuttuğu siyah kobra yılanının ağzından zehiri yemeğin
içine düşer. Bunu yiyen Brahman ölür. Masalın sorusu şudur:
Brahman’ın ölümüne neden olan suçlu yemeği veren yaşlı
çift mi, çaylak mı yoksa yılan mıdır? Kral şöyle cevap verir:
“Düşmanın çaresiz avı iken yılan nasıl suçlu olabilir? Çaylak
da karnı acıktığı için doğal olarak yemeğini temin etmektedir.
Aç insanları sevabına doyuran yaşlı kişilerin de bunda bir suçu
Görsel 1.3: Brahman heykeli olamaz. Bu nedenle Brahman’ın ölümünü herhangi birine yük-
leyen kişi, çok aptal bir kişi olmalıdır.
Korhan KAYA, Hortlağın Yirmi Beş Hikâyesi

Sorular
1. Gılgamış Destanı ile ilgili verilen metne göre bilgin bir kişi ne yapmalıdır?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

2. Hint hikâyesinde olaylara tanık olmayan kralın ahlaki bir sonuca varmasındaki
dinî ve mitolojik açıklamalar ile kendi sezgisinin rolünü karşılaştırınız.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

3. Yukarıdaki alıntılarda ilk medeniyetlerin felsefenin ortaya çıkmasına olan
etkisini değerlendiriniz.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

15