Page 29 - Fen Lisesi Fizik 12 | 5. Ünite

3.

5.3. FOTOELEKTRİK OLAYI BÖLÜM
5.3. FOTOELEKTRİK OLAYI
Tablo 5.3.1: Bazı Metallerin Eşik Enerjisi
Fotonun yüzeyden elektron sökebilmesi için gerekli
olan en küçük enerji değerine o levhanın bağlan- Metal Eşik Enerjisi(eV)
ma (eşik) enerjisi denir. Eşik enerjisi metalin cinsi-
ne bağlıdır. Sodyum, potasyum, lityum ve sezyum Sodyum 2,28
gibi alkali metallerin sahip oldukları elektronların (Na)
bağlanma enerjileri çok düşük olduğundan bu Alüminyum
metallerin yüzeylerinden görünür ışıkla elektron (Al) 4,08
sökmek mümkündür. Bu nedenle fotosel yapımın-
da genellikle alkali metaller kullanılır. Ancak alkali Kurşun 4,14
metaller havadaki oksijen ile tepkimeye girip metal (Pb)
özelliklerini yitirebildikleri için alkali metal kullana- Çinko 4,31
rak hazırlanacak bir fotosel tüpünün vakumlanarak (Zn)
havasının alınması şarttır. Demir
(Fe) 4,50
Tablo 5.3.1'de bazı metallerin eV cinsinden bağlan-
ma enerjileri gösterilmiştir. Bakır 4,70
(Cu)

Gümüş 4,73
(Ag)

Platin 6,35
(Pt)

SORU 2 ÇÖZÜM 257

Bağlanma enerjisi 4,70 eV olan bakır metalinin Katot levha üzerine gönderilen bir foton ancak bir
üzerine elektron sökebilir. Bu sebeple gelen fotonun ener-
a) Bir tane 1,9 eV enerjili jisinin metalin bağlanma enerjisinden büyük ya da
b) İki tane 4,7 eV enerjili en azından bağlanma enerjisine eşit olması gerekir.
c) Üç tane 5,5 eV enerjili foton yollandığında yü-
zeyden kaç elektron koparılabilir? a) Fotonunun enerjisi elektronun metale bağlan-
ma enerjisinden düşük olduğu için foton
elektron sökemez.
b) 2 foton, 2 elektron söker.
c) 3 foton, 3 elektron söker.
UYGULAMA 3

ÇÖZÜM ALANI
Bağlanma enerjisi 4,50 eV olan demir metali üze-
rine 2 tane 4,4 eV enerjili, 1 tane 5 eV enerjili, 3
tane de 5,2 eV enerjili foton gönderiliyor.

Metal yüzeyden toplam kaç elektron sökülebilir?