Page 19 - Fizik 12 | 5.Ünite

3. BÖLÜM: FOTOELEKTRİK OLAYI

Bu durumda fotonun enerj� denklem�

E = 12 400 λ eV Å$ şekl�ne dönüşür.
f
Dalga boyunun b�r�m� Å alındığında fotonun enerj�s� eV c�ns�nden bulunur.

E�nste�n’ın fotonların enerj�ler� �le �lg�l� ortaya koyduğu bağıntılara göre
b�r fotonun enerj�s� frekansı �le doğru, dalga boyu �le ters orantılıdır.
Frekansı artan fotonun enerj�s� artarken dalga boyu artan fotonun ener-
j�s� azalır.

Fotonlar b�r enerj�ye sah�p olduğu g�b� momentuma da sah�pt�r.
E�nste�n b�r fotonun momentumunu (P) enerj�s�ne (E) bağlı olarak
f
tanımlamış ve

P = E c f şekl�nde �fade etm�şt�r. E = hc$ λ değer� yer�ne
f
konulduğunda fotonun momentumunun dalga boyuna bağlı �fades�

P = h şekl�nde �fade ed�l�r.
λ

Sıra Sizde - 9

Fotonlar b�r ışık demet�nde enerj� taşıyan küçük parçacıklardır.

Fotonlarla �lg�l�
I. Enerj�ler� frekanslarıyla doğru orantılıdır.
II. Yüksüz parçacıklardır.

III. Momentumları vardır.
�fadeler�nden hang�ler� doğrudur?
Çözüm
Çözüm

5.3.2. Fotoelektrik Olayı

19. yüzyıl sonlarında yapılan çalışmalarda bazı metaller�n üzer�ne
düşürülen ışığın metalden elektron yayınlanmasına sebep olduğu
gözlemlenm�şt�r. Bu çalışmaların başında 1887 yılında He�nr�ch Rudolf
Hertz’�n (Henr�ç Rudolf Hertz, 1857-1894) yaptığı çalışmalar gel�r.

Hertz’�n oluşturduğu düzenekte aralarında kısa mesafe bulunan küre-
ler, b�r �ndüks�yon bob�n�ne bağlıdır. Bob�n sağladığı voltaj �le küreler-
den b�r�n� poz�t�f, d�ğer�n� negat�f yüklü hâle get�r�r. Küreler�n arasında
oluşan elektr�k alanının büyüklüğü bell� b�r değere ulaştığında kıvıl-
cım atması olur ve �vmel� hareket yapan elektronlar, elektromanyet�k
dalga yayar. Elektromanyet�k dalgayı oluşturan fotonlar alıcıdak� küre-
ler tarafından soğurulup elektron yayılmasını sağladığından alıcıda

12. SINIF FİZİK 205