Page 20 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10 8
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMELERİ > 10.1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme
Kavram : Profaz
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı İŞİM BAŞIMDAN AŞKIN 20 dk.
Çalışmanın Amacı Profaz evresinde gerçekleşen olayları açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda profaz ile ilgili verilen bilgi ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Hücrenin bölünmesi için gereken uzun hazırlıklar bit-
miştir ve nihayet bölünme aşamasına geçilmiştir. Bö- DNA
lünme evresinin (mitotik) ilk aşaması profazdır. Hücre
bölünmesinde amaç, genetik maddeyi başka bir hüc-
reye aktarmak olduğuna göre bu aktarımın sorunsuz
olması ve bunun için DNA’nın form değiştirmesi gere- Kromatin
kir.
“Kromatin ve kromozom, DNA’dan meydana geliyorsa
neden farklı kelimelerle ifade ediliyor?”
Bilindiği gibi DNA, gen bölgelerinden ve gen olarak
tanımlanmayan nükleotit dizilerinden meydana gelir.
DNA çok uzun bir moleküldür ve içerdiği bilgiler çok
kıymetlidir. Bu yüzden hem bilgi(gen)lerin
zarar görmemesi hem de hücre gibi küçük bir yapının
içine sığması için histon proteinleri denilen özel pro-
teinlerin etrafına sarılarak paketlenir. DNA bu şekilde
Kromozom
form değiştirerek kromatin hâline gelir. Kromatin kendi
üzerinde katlanıp yoğunlaşarak kromozoma dönüşür.
Görsel 1’de DNA’nın kromozom hâline gelişini gör-
mektesiniz.
Profaz evresinde gerçekleşen tek olay kromozom olu-
şumu değildir. Kromozomları kutuplara çekmek için
gereken iğ ipliği oluşumu, endoplazmik retikulumun ve
çekirdeğin kaybolması gibi bazı değişimler de gerçek-
leşmektedir. Görsel 1: DNA’nın organizasyonu

Sorular:

1. Edindiğiniz bilgilerden yola çıkarak profaz evresini nasıl tanımlarsınız?

17