Page 150 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 150

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                      Kavram Öğretimi 74
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı         TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
            8. ÜNİTE     : HABER METNİ > Cümle Çeşitleri > Yapısına Göre Cümleler
            Kavram       : Basit Cümle, Birleşik Cümle, Sıralı Cümle, Bağlı Cümle
            Genel Beceriler  : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Yaratıcı Düşünme ve İnovasyon Becerisi
            Alan Becerileri  : Yazma Becerisi

             Çalışmanın Adı                  YAPISINA GÖRE CÜMLE ÇEŞİTLERİ                          20 dk.
             Çalışmanın Amacı  Metin üzerinde yapısına göre cümle çeşitlerini tespit edebilme.


            Yönerge : Aşağıdaki görsel ve metinden hareketle soruları cevaplayınız.


                                           YAPISINA GÖRE CÜMLELER

                       1. Basit Cümle                                                                  2. Birleşik Cümle
                       Tek yargı bildiren cümlelere        Tek bir yüklemi ve bu yükleme bağlı
                       basit cümle denir.                  en az bir yan cümleciği bulunan
                                                           cümlelere birleşik cümle denir.
                       Bugün akşam tiyatroya gide-
                       cekler.                             Annesini karşısında görünce çok
                                                           sevindi.


                       3. Sıralı Cümle                     4. Bağlı Cümle
                       Birden fazla yargının birbirine     Aralarında anlam ilgisi bulunan basit
                       virgül ya da noktalı virgül ile bağ-  veya birleşik cümlelerin bağlaçlarla
                       landığı cümlelere sıralı cümle      birbirine bağlanmasıyla oluşan cüm-
                       denir.                                                           lelere bağlı cümle denir.

                       Çocuklar bahçeye çıktılar,          Paltosunu giydi ve kendini sokağa
                       beraber oyun oynadılar.             attı.





               Çinli arkeologlar ülkenin doğusundaki Şandong eyaletinde 100 milyon yıl önce yaşamış dinozorla-
               rın ayak izlerini buldu.

               Çin Bilimler Akademisi Omurgalılar Paleontoloji ve Paleoantropoloji Enstitüsünden Vang Haycün,
               2600 metre karelik bir alanda yapılan ve üç ay süren kazıların sonunda bulunan 3 bin adet dinozor
               ayak izinin 100 milyon yıl öncesindeki Mesozoik dönemin sonlarına ait olduğunu kaydetti. İzlerin
               10 santimetre ila 80 santimetre olduğunu belirten Vang, aralarında Tyrannosaurus, Coelurosaurs ve
               Hadrosaurs türlerinin de bulunduğu altı türün ayak izlerine rastlandığını söyledi.

               Wang, ayak izlerinin hepsinin aynı yönde olduğuna işaret ederek, “Bu durum ya büyük bir göçü, ya
               da etçil dinozorla karşılaşmış otçul emsallerinin panik halinde kaçışının sonucudur.” dedi.

               Kazıların yapıldığı Cuçıng şehrinde söz konusu keşiften önce 30 dinozor fosil alanı bulunmuş ve
               bölgeye “Dinozor şehri” adı verilmişti. Çin’in dinozor şehrinde 2008 yılında yapılan kazılarda dün-
               yanın en büyük dinozor fosilinin yanı sıra 7 bin 600 fosil gün yüzüne çıkarılmıştı.

                                                                                    (İHA-Dış Haberler Servisi)
                                                                           (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)











                                                                                                   147
   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155