Page 31 - Matematik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 14
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı MATEMATİK 10
1. ÜNİTE : VERİ, SAYMA VE OLASILIK > Sayma ve Olasılık > Basit Olayların Olasılıkları
Kavram : Olasılık
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : İlişkilendirme Becerisi

Çalışmanın Adı BİR İHTİMAL 20 dk.
Çalışmanın Amacı Olasılık kavramını ifade edebilme.

1. Yönerge: Aşağıda verilen metni okuyunuz ve boşlukları doldurunuz.
Farkına varmasak da günlük hayatta olasılık, ihtimal gibi kelimeleri sıkça kullanırız. Örneğin
• Çok zor bir sınava girdiğimizde “Sanırım sınavdan geçme ihtimalim sıfır.” düşüncesi,
• İki seçenekli bir soruyu emin olmadan yanıtlayan bir öğrencinin “Ne de olsa doğru cevabı tutturma
olasılığım %50.” demesi,
• Birbirlerine denk güçte iki takımın karşılaşması ile ilgili yorum yapan kişinin “bu gerçekten üç ihti-
malli bir maç.” demesi,

• Bir öğretmenin rastgele bir üçgen çizmesi istenen bir öğrenciye çizeceği üçgenin açılarına göre
1
3 olasılıkla geniş açılı bir üçgen olacağını söylemesi,
• Her gün çorba olarak sadece mercimek çorbası çıkan lokantada çorba isteyen bir müşterinin ma-
sasına mercimek çorbası gelmesi ihtimalinin %100 olması.
Bazen de hayatta hemen karar verebileceğimiz ölçüde kolay olmayan olaylar karşımıza çıkar. Bu olay-
ların değerlendirmesini yaparken de olasılıktan faydalanırız. Mesela ev alacak bir kişinin fiyat ve özellik-
leri açısından eş değer olan 3 ü A sokağında ve 2 si B sokağında bulunan evler arasından seçeceği bir
evin A sokağında olma olasılığı 3 olduğu için kişinin A sokağında oturma ihtimalinin yüksek olmasını
5
düşünmesi bunlardan bazılarıdır.
Verilen örneklerde çeşitli olaylar ve bu olayların gerçekleşme ve gerçekleşmeme durumunun matema-
tiksel değeri yüzde şeklinde ya da bir basit kesir ile ifade edilmiştir.

Yukarıdaki verilen bilgilerden hareketle “olasılık” kavramını açıklayınız.

Olasılık:

Örneğin iki seçenekli bir soruyu rastgele yanıtlayan bir öğrencinin verebileceği cevaplar toplam 2 tane-
dir, doğru cevap ise 1 tanedir. Bu durumda öğrencinin doğru cevabı tutturma olasılığı %50 ye karşılık
gelen 1 kesrine eşittir.
2

2. Yönerge: Tablodaki ifadelerin olasılık değerlerinin hesaplanmasının "doğru" ya da "yanlış" oldukları
karşılarına yazılmıştır. Buna göre aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.

İfadeler Doğru/Yanlış

1
Hilesiz bir zarın havaya atılması deneyinde zarın 1 gelme olasılığı dir. Doğru
6
4
3 mavi, 4 yeşil kalem arasından yeşil kalem seçme olasılığı tür. Yanlış
3
= { , ü , , , } kümesinden seçilen bir elemanın
2 Doğru
çiçek olma olasılığı tir.
5
2 top, 1 oyuncak araba ve 4 balonu olan çocuğun oyuncakları arasından seçe-
7 Yanlış
ceği bir oyuncağın balon olma olasılığı dir.
4

29