Page 13 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 13

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
         4       BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11    5
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.1. Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları > 11.1.1.1. Sinir sisteminin yapı,
                                                                                                                                        görev ve işleyişi
          2.  Aşağıdaki beyin görsellerinin altına renkli kısımların beynin hangi bölgesi olduğunu ve parantez             Kavram      : Sinir Sisteminin İşleyişi
              içinde verilen yapılardan hangilerine sahip olduğunu yazınız. (beyin kabuğu, pons, hipotalamus,              Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
              frontal lob, beyincik, talamus, oksipital lob, omurilik soğanı, temporal lob, epitalamus, parietal lob)
                                                                                                                            Çalışmanın Adı                   BEYİN BİLGİSAYAR ARAYÜZLERİ                           20 dk.
                                                                                                                            Çalışmanın Amacı  Sinir sisteminin işleyişinin kavratılması.

                                                                                                                           Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.


                                                                                                                           Merkezî sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur. Ara nöronlar ve motor nöronların hücre gövdeleri mer-
                                                                                                                           kezî sinir sisteminin yapısını oluşturur. Çevresel sinir sisteminde beyin ve omurilikten çıkan sinirler ve bu
                                                                                                                           sinirlerin hücre gövdelerinden oluşan gangliyon denilen sinir düğümleri yer alır. Duyu ve motor nöronlar,
               a)                   b)                   c)                   d)
                                                                                                                           çevresel sinir sisteminin yapısını oluşturur. Çevresel sinir sistemi, organizmaya içeriden ve dışarıdan
                                                                                                                           gelen uyarıları reseptörlerle alır, duyu nöronuyla merkezî sinir sistemine iletir. Merkezî sinir sistemindeki
                                                                                                                           ara nöronla impulsu değerlendirir ve impulsa bir yanıt oluşturur. Oluşan yanıtı, motor nöronla hedef
          3.  Aşağıdaki tabloda verilen sinir sistemi bölümlerinden hangilerinin merkezî, hangilerinin çevresel
                                                                                                                           organlara iletir.
              sinir sistemine ait olduğunu belirtiniz.
                                                                                                                                              Sinyal toplama
                                                                                                                                           EEG                                Sinyal İşleme
                                                                                                                                          ECoG                             Özellik  Dönüştürme
                                                                                                                                                         0II0I0II0I0I0II0II0IIII  belirleme  algoritması  Cihaz komutları
                     Talamus            Somatik sinirler        Beyincik               Pons                                             Tek nöron        Sayısallaştırılmış veri


                   Duyu bölümü           Motor bölümü         Otonom sinirler         Omurilik                                                                         İletişim         Çevresel Kontrol


                    Orta beyin            Epitalamus         Omurilik soğanı        Hipotalamus




                         Merkezi Sinir Sistemi                      Çevresel Sinir Sistemi                                                           Geri Besleme  Hareket Kontrolü  Hareket Kabiliyeti  Nörorehablitasyon










                                                                                                                           Görsel 1: Beyin bilgisayar arayüzleri

                                                                                                                           Beyin bilgisayar ara yüzleri (BBA), kişilerin kas sistemlerini bir başka deyişle motor sinir sistemlerini
                                                                                                                           kullanmadan sadece düşüncesi ile bir bilgisayarı, elektromekanik bir kolu ya da çeşitli nöroprotezleri
                                                                                                                           kullanmalarını olanaklı hale getiren sistemlerdir. Bu sistemler, genellikle beynin elektriksel aktivitesinin
                                                                                                                           ölçülebildiği Elektroensefalografi (EEG) cihazları kullanılarak oluşturulmaktadır.  Bu sistem motor sinir
                                                                                                                           sistemini tamamen ve/veya kısmen kullanamayan felçli hastalar ile Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS-Mo-
                                                                                                                           tor Nöron Hastalığı) hastalarına, protez kol ve ayak gibi organlar ile engellilere hayatlarını daha kaliteli
                                                                                                                           yaşayabilme olanağı sunulabileceği anlaşılmıştır.















          10                                                                                                                                                                                                      11
                                                                                    Hazırlayan: Aykut PEKİNCE
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18