Page 9 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 9

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
         2       BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11    3
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.1. Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları > 11.1.1.1. Sinir sisteminin yapı,
                                                                                                                                        görev ve işleyişi
          2.  Aşağıda verilen anlam çözümleme tablosunda ilgili özelliği gösteren hücrelerin altına √ işareti              Kavram      : Eşik Değer
              koyunuz.                                                                                                     Genel Beceriler  : Yaratıcı Düşünme ve İnovasyon Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
                                        Ependim                               Schwann    Oligodend-                         Çalışmanın Adı                       YA HEP YA HİÇ YASASI                             20 dk.
                Özellikler/Hücre İsimleri            Mikroglia   Astrositler
                                        Hücreleri                             Hücreleri    rositler                         Çalışmanın Amacı  Ya hep ya hiç yasasını kavrayabilme.
               Sinir sisteminin bağışıklığı-
               nı sağlarlar.                                                                                               Yönerge: Aşağıda verilen metin ve şekilden yararlanarak soruları cevaplayınız.
               Çevresel sinir sisteminde
               iletim sisteminin artmasına                                                                                                                                                   Aksiyon potansiyeli
               yardımcı olurlar.

               Beyin ve omurilikte sayıca                                                                                           Sinir teli
               fazla bulunurlar.                                                                                              Uyarı şiddeti

               Merkezi sinir sisteminde                                                                                                                                                      Eşik değer
               iletim hızının artmasına
               yardımcı olurlar.
               Nöronların iyon dengesinin
               korunmasını sağlarlar.                                                                                      Görsel 1: Eşik değer

                                                                                                                           Uyartı şiddeti eşik değere gelinceye kadar uyartıların hiç biri sinir hücresinde uyartıya sebep olmaz. Eşik
          3.  Glia hücre çeşitlerinden hangisinin sinir sisteminin bağışıklık elemanı olarak nitelendiriliebileceğine      değerde ya da eşik değeri aşan uyartılara ise sinir hücreleri var gücüyle cevap verirler. Sinir tellerinin
              dair bir hipotez kurunuz.                                                                                    eşik değerin altındaki uyarılara hiç tepki vermemesine, eşik değerdeki ya da eşik değerin üstündeki
                                                                                                                           uyarılara tam tepki vermesine ya hep ya hiç kuralı denir.
                                                                                                                           Birden fazla sinir telinden oluşmuş sinir demeti ya hep ya hiç kuralına uymaz. Her sinir teli için eşik değer
                                                                                                                           farklı olabilir. Uyartının şiddetine göre eşik değeri en küçük olan önce uyarılır. Bir aksiyon potansiyeli
                                                                                                                           oluşur. Uyartı şiddeti arttığında ikinci sinirin eşik değerine geldiğinde ikinci sinirde uyartıya cevap verir
                                                                                                                           ve aksiyon potansiyeli artar. Uyartının şiddeti artırıldıkça üçüncü sinir telinin eşik değerine ya da eşik
                                                                                                                           değerinin üstüne geldiğinde üçüncü sinir teli de uyartıya cevap verecek ve aksiyon potansiyeli artacaktır.
                                                                                                                           Tüm sinir tellerinin uyarılmasından sonra uyarı şiddeti artsa da aksiyon potansiyeli aynı kalır. Sinirler,
                                                                                                                           uyartıya cevap vermek için gerekli enerjiyi uyarandan değil, kendi içinden alır.  Uyarı şiddeti artırıldıkça,
                                                                                                                           sinir tellerinin eşik değerlerinde uyartı alındığında sinir demetinin uyartıya verdiği tepki değişir. Buna
                                                                                                                           merdiven etkisi denir.

                                                                                                                           Sorular:


                                                                                                                           1.  Birden fazla sinirden oluşan sinir demetine uyartı şiddetini en baştan tüm sinirlerin eşik değerinin
                                                                                                                               üstünde arttırarak uyartı verilse, sinir demetinde oluşan aksiyon potansiyelinin nasıl olmasını bek-
                                                                                                                               lersiniz?




















          6                                                                                                                                                                                                        7
                                                                                    Hazırlayan: Zehra YILDIRIM
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14