Page 51 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 51

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi 24
          23     BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.1. Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları > 11.1.1.5. Duyu Organlarının
                                                                                                                                        Yapısı ve İşleyişi
          Sorular:                                                                                                         Kavram      : Reseptör Çeşitleri
                                                                                                                           Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
          1.   Aşağıda verilen beyin ve sinir hücresi görsellerini inceleyiniz. Bu görsellerdeki tahribatın sinir sistemi
              hastalıklarından hangisine  karşılık gelebileceğini boşluklara yazınız.                                       Çalışmanın Adı                            SENSÖRLER                                    20 dk.
                                                                                                                            Çalışmanın Amacı  Duyu organlarındaki reseptörleri kavrayabilme.

                                                                                                                           Yönerge: Aşağıda verilen görsel ve metinden yola çıkarak soruları cevaplayınız.


                                                                                                                           Günlük hayatta ısı, ışık, basınç, ses, koku gibi uyaranlar vardır. Bu fiziksel etkileri insanlar gibi algılayan
                                                                                                                           ve bu algılama sonucunda gerekli ekipmanları devreye sokan veya devreden çıkartan elemanlara sen-
                                                                                                                           sör denir.
                                                                                                                           Sensörler (algılayıcı), fiziksel ortam ile endüstriyel amaçlı elektrik/elektronik cihazları birbirine bağlayan
                                                                                                                           bir köprü görevi görür. Bu cihazlar kontrol, koruma ve görüntüleme gibi çok geniş bir kullanım alanına
                                                                                                                           sahiptir (Görsel 1).
              a) .......................................  b) .......................................
















              c)  .......................................  d) .......................................


          2.   Aşağıdaki tabloda bazi sinir sistemi hastalıklarının belirtileri verilmiştir. Belirtilere uygun hastalık ad-
              larını boşluklara yazınız.


                               Hastalık Adı                              Belirtileri
                                                                                                                           Görsel 1: Araç sensörü
               1   ....................................................  Uyuşukluk, güç kaybı
                                                                                                                           İnsan vücudunda da hemen hemen bütün organlarda sensörler bulunur. Bunlara reseptör (almaç,alıcı)
               2   ....................................................  Bilinç kaybı, titreme                             denir. Reseptörler dış çevreden gelen uyarıları alan özelleşmiş epitel hücreleri veya sinir uçlarıdır.  Duyu
                                                                                                                           organlarında oluşan uyartılar beyindeki ilgili merkezlere iletilerek değerlendirilir ve algı oluşur.
               3   ....................................................  Zaman ve mekânı ayırt edememe
                                                                                                                           Tepki verdikleri uyarı tipine göre duyu reseptörleri beş çeşittir:
               4   ....................................................  Denge kaybı, mimiklerde azalma                    •   Fotoreseptörler: Gözde bulunur. Işığa karşı duyarlıdır.
                                                                                                                           •   Kemoreseptörler: Burun ve dilde bulunur. Kimyasal uyaranlara karşı duyarlıdır.
          3.   Doktorlar, alzaymır hastalarına hafızalarının güçlenmesi için zihinsel aktivite oyunlarını oynamalarını     •   Mekanoreseptörler: Deri ve kulakta bulunur. Ses, dokunma, basınç, hareket gibi uyaranlara karşı
              önerir. Bu bilgiden hareketle alzaymır hastaları için sizden bir oyun tasarlamanız istenseydi nasıl bir         duyarlıdır.
              oyun tasarlardınız?                                                                                          •   Termoreseptör: Deride bulunan ve sıcak ile soğuğu algılayan reseptörlerdir.
                                                                                                                           •   Ağrı reseptörleri: Beyin hariç tüm vücutta bulunur.












          48                                                                                                                                                                                                      49
                                                                                     Hazırlayan: Nurdan YAZICI
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56